حضرت پیامبر اسلام(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) در عظمت مقام جوانِ توبه کار فرمودند: «ما مِنْ شَیْءٍ اَحَبَّ اِلَى اللهِ مِنْ شابٍّ تائِب»[1]. وقتی جوان متوجه کم کاری ها و غفلتها و بیراهه روی هایش میشود و توبه کرده و آنها را جبران و اصلاح مینماید، چيزی محبوبتر از او در پیشگاه الهی وجود ندارد. در پهنۀ هستی، فقط خداوند از انسان بزرگتر است، ولذا انسان به جز خداوند و محبوبانش با هر کسی معامله نماید، ضرر کرده است. از اینرو در شأن جوانان عزیز است که تنها با خداوند که بزرگتر از همه است، وارد معامله شوند.
خدای سبحان در پهنۀ هستی همه چیز را برای انسان و انسان را برای خودش آفریده است «عَبْدی خَلَقْتُ الْاَشْياءَ لِاَجْلِكَ وَ خَلَقْتُكَ لِاَجْلی»[2]، ولذا هر دستوری را که توسّط تعالیم قرآن کریم و حضرات معصومین(عَلَيهِم السَّلام) مقرّر فرموده، قبل از آخرت، زندگی دنیوی انسان را آباد میکند و قبل از آخرت، تأمین کنندۀ سعادت دنیوی انسان است، به عنوان نمونه: اگر خدای سبحان این همه بندگانش را به نماز توصیه فرموده، برای این است که مال و منال و زرق و برق زندگی و جاه و جلال و تحصیلات عالیه و...، گرچه ممکن است باعث آسایش انسان گردد، ولی نمیتواند آرامش روحی به همراه داشته باشد و انسان تنها با یاد خداوند آرامش مییابد «اَلا بِذِكْرِ اللهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوب»[3] و نماز، بالاترین یاد خداوند است «وَ لَذِكْرُ اللهِ اَكْبَر»[4]. آری، بهشت دنیوی انسان، آرامش است و آن هم با یاد خداوند تأمین میگردد و بالاترین یاد خداوند نماز می باشد.
پس هیچ چیز در پیشگاه الهی بمانند توبه، آن هم توبۀ جوان، محبوب نیست «اَلتَّوْبَةُ حَسَنَةٌ وَ هِیَ مِنَ الشّابِّ اَحْسَن»[5] توبه زیباست و آن از جوان زیباتر است. حضرت امام علی(عَلَيهِ السَّلام) فرمودند: «اَلتَّوْبَةُ تُطَهِّرُ الْقُلُوبَ وَ تَغْسِلُ الذُّنُوب»[6] توبه قلب را پاک کرده و گناهان را از بين می بَرَد و انسان را طاهر می کند. مهمترین حجاب میان انسان و خداوند، غفلت است، ولذا عزیزان جوان شایسته است که این دوران گرانقدر را دریابند و آن را با غفلت سپری نکنند و با توبه و انابه به پاکی و طهارت برسند. در هر سه مقطعِ دنیا، برزخ و قیامت، سخن از طهارت است، همانطور که وقتی جسم انسان ناپاک میشود، با آب شسته شده و طاهر میگردد، همانگونه زمانی که روح انسان با گناه و معصیت آلوده شد، با توبه و انابه، طاهر میگردد. خدای سبحان در قرآن کریم در مورد طهارت در دنیا میفرماید: «مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ اَوْ اُنْثى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَياةً طَيِّبَةً»[7] خداوند صاحبان ایمان و عمل صالح را به حیات دیگری به نام حیات طیّبه زنده میفرمايد. کسی که در دنیا با ایمان و اعمال طیّب، جانش طیّب و طاهر گردید، در عالَم برزخ هم توسّط فرشتگان به صورت طیّب و پاکیزه دریافت میشود «اَلَّذينَ تَتَوَفّاهُمُ الْمَلائِكَةُ طَيِّبين»[8]. خداوند متعال که خالق انسان است، بندگانش را با ایمان و فرایض و عبادات تکریم و تشریف فرموده و خارج از توانشان به ایشان تحمیل نفرموده است «لا يُكَلِّفُ اللهُ نَفْساً اِلاّ وُسْعَها»[9]. وقتی انسان در دنیا به این فرایض و عبادات عامل شد، پاک زندگی میکند و در عالم برزخ هم به صورت پاک دریافت میشود و در روز قیامت نیز، پاکیزه محشور میشود و فرشتگان به استقبالش آمده و میگویند: «سَلامٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوها خالِدين»[10].
بنابراین جوانان عزیز، حال که عالیترین شرایط برایتان فراهم است، شایسته است که با توبه و انابه، به آن مکانتی نائل شوید که به فرمودۀ حضرت پیامبر اسلام(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) محبوبتر از آن در پیشگاه الهی وجود ندارد «ما مِنْ شَیْءٍ اَحَبَّ اِلَى اللهِ مِنْ شابٍّ تائِب» و زمانی که متوجه شدید که کمکاری کرده و سراشیبی رفته اید، با توبه و انابه مسیر را برگردانید و به سوی سربالایی حرکت کنید. شب مقدّس قدر نزدیک است و شایسته است که برای آن شب آماده شویم. شب توبۀ هر کسی شب قدر اوست. اگر کسی به توبۀ نصوح موفق شد، آن شب، ره صدساله میرود و خداوند قدرها و منزلتها به او افـاضه میفرماید.
فراهم آوردن شرایط ظهور با توبه و ایمان و عمل صالح:
ماه شریف شعبان ماه ولادت حضرت امام زمان(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) است. حضرت امام علی(عَلَيهِ السَّلام) فرمودند: «اِنَّ اَصْحابَ الْقائِمِ شَبابٌ لا كُهُولَ فيهِمْ اِلّا كَالْكُحْلِ فِی الْعَيْنِ اَوْ كَالْمِلْحِ فِی الزّادِ وَ اَقَلُّ الزّادِ الْمِلْح»[11] همانا ياران امام قائم(عَلَيهِ السَّلام)، جوانانند و در ميانشان پير يافت نمی شود بجز اندکی، مانند سرمه در چشم و نمک در طعام که کمترين مادّ ه (در طعام)، نمک است. انشاءالله تعالی آن توفیقی حاصل شود و بینایی و تحوّلی عنایت گردد که مقدّمات ظهور را شما عزیزان جوان با توبه و انابه و جبرانِ مافات فراهم آورید و انتظار حقیقی در مورد شما عزیزان تحقّق کامل داشته باشد. به قول اساتید معظّم، عصر درخشان ظهور را باید در دلها جستجو کرد. یعنی دل باید به آنچنان پاکی و طهارتی برسد که با امام طاهر و مُهَذَّب سنخیّت داشته باشد «اَلسَّلامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا الْمُهَذَّبُ الْخَائِفُ»[12]. انتظار، در لسان و الفاظ نیست، انتظار در صوت و کلام نیست، انتظار، عمل است «اَفْضَلُ اَعْمالِ اُمَّتِی انْتِظارُ الْفَرَج»[13]. هزار و اندی سال است که لساناً «اَلّلهُمَّ ... عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَج»[14] گفته میشود، ولی چون در کنار لفظ، عمل وجود ندارد، ظهور تاکنون تحقّق نیافته است. حضرت امام زمان(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف)، جان و روح و قلب منتظر میخواهند که آن هم محصول ایمان و عمل صالح است. آنچه که ظهور حضرت امام زمان(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) را محقّق میگرداند، دعای برخاسته از ایمان و عمل صالح می باشد. حضرت امام زمان(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) از شیعیان همان را میخواهند که خداوند متعال در قرآن کریم توصیه فرموده، و آن عمل به تعالیم الهی است. آری، عمل بـه فرامین پروردگـار است کـه شرایط ظهور را فراهم میآورد. توبه و عمل صالحِ هر جوانی، خشتی در دولت کریمۀ حضرت امام زمان(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) است. دولت کریمه، دولتی است که به رهبریّت کریم اداره میشود و حق هر کسی کریمـانه بـه او اعطاء میگردد و به هیچ کس ظلم و اجحاف و ستم روا نمیشود.
امید است در آستانۀ ماه مبارک رمضان، چنان توفیقی شامل حال شما جوانان عزیز گردد که نام جوان مهدوی در مورد شما محقّق شود و در زمرۀ جوانانِ امام باور و امام یاور و امام آور قرار گیرید. برای تحقّق ظهور، باید زمینۀ آن فراهم شود و ظرف جان، نورانی گردد تا مظروف نورانی در آن قرار گیرد. وقتی ظرف نامناسب باشد، ظهور تحقّق نمی یابد «آلودگی ما سبب غیبت دلدار»[15].
پس معلوم می شود با توبۀ هر جوانی، مقدّمات آن مظروف نورانی فراهم می شود و بالأخره ان شاء الله تعالی ظهور تحقّق می یابد. شاید با یک گل بهار نشود، لیکن با یک گل بهار آغاز می شود. همچنین جوان با توبۀ واقعی و تحوّل حقیقی، در ردیف منتظران واقعی قرار گرفته و در چادر و فسطاط امام زمانش قرار می گیرد.
جوانان عزیز، توجه کنید که دشمن بهتر از خودِ شما به جایگاه و اهمیّت دوران جوانی واقف است، ولذا برای ربودن و غارت کردن اعتقادات شما عزیزان، سرمایه گذاری کرده، لکن شايسته است که شما فرهیختگان و جوانان مؤمن، وقتی دام و دانۀ پنهانِ دشمن را شناختید و دیدید که چه دام خطرناکی برای شما گسترده است و متوجه شدید که این دانهها از سوی دوست نیست، بلکه از طرف دشمن می باشد، آگاهانه خود را از آن برهانید.
«مرغان بـاغ جنّت، در کشتزار دنیـا
دیدند دام پنهان، از دانه دل بریدند»
متأسّفانه اغلب جوانان در هر مکانی حتّی در حرمهای مطهّر حضرات ائمّۀ اطهار(عَلَيهِم السَّلام) که سرشار از نور و معرفت است، به جای توجه به آن مکانت رفیعه و شخصیتهای آسمانی، مشغول برنامه های گوشیهای همراه خود می شوند و درواقع به این ترتیب طعمه دشمنان می گردند. دشمن، ورزش و فعالیت، مطالعه و خلاقیّت و هنر و صنعت و... را از جوان گرفته و در عوض یک گوشی به دست او داده تا در گوشه ای بنشیند و در آن غرق شود.
پس جوانان عزیز، آگاه و بهوش باشید که دشمن می خواهد با این ابزار و برنامه ها، شما را مسموم نماید، ولذا کاری کنید که نه تنها طعمۀ مسموم دشمنان نگردید، بلکه جوانی تان را به جوانی ماندگار و پایدار و حقیقی که جوانی ارزشمند است، تبدیل نمائید. حضرت امام صادق(عَلَيهِ السَّلام) به یکی از صحابه خود می فرمایند: «اى سليمان! «فَتٰى» كيست؟ گفتم: جانم فداى شما باد، فَتٰى در نزد ما به معناى جوان است، حضرت فرمودند: آيا نمىدانى كه اصحاب كهف همه پير بودند، ليكن خداوند به سبب ايمانشان آنان را فَتٰى خواند؟ اى سليمان! هر كه به خدا ايمان آورد و پرهيزگار شود، پس او جوان و فَتٰى است»[16].
«گل همین پنج روز و شش بـاشد
وین گلستان همیشه خوش باشد»[17]
وقتی روح جوان در پرتو تقوا زیبا و جوان شد، در روز قیامت نیز زیبا و جوان محشور می شود، چراکه در صحنۀ محشر هر کسی با سیرتش محشور می گردد نه با صورتش. صورتِ ظاهر، ماسک است و انسان در روز قیامت، به صورتِ سیرت و باطن و حقیقت خود محشور می شود.
[1]- هیچ چیز نزد خداوند محبوبتر از جوانِ توبه کننده نمی باشد (روضة الواعظين و بصيرة المتعظين، ج2، ص481).
[2]- الجواهر السنية، كليات حديث قدسى، ص710
[3]- آگاه باشيد با ياد خداوند اطمينان می يابند قلب ها (مبارکه رعد/28).
[4]- و البتّه ياد خداوند بزرگتر است (مبارکه عنکبوت/45).
[5]- بيان نورانی امام علی(عَلَيهِ السَّلام)؛ ارشادالقلوب، ج1، ص193
[6]- توبه تطهير می کند قلب ها را و می شويد گناهان را (تصنيف غررالحکم و دررالکلم، ص195).
[7]- کسی کـه انجام دهد عمل صالح از مردی يـا زنی درحالی کـه او باشد مؤمن، پس البتّه زنده می کنيم او را به حياتی پاکيزه (مبارکه نحل/97).
[8]- کسانی که دريافت می کنند ايشان را ملائکه پاکيزگان (مبارکه نحل/32).
[9]- تکليف نفرموده خداوند نفسی را مگر به اندازۀ وُسعش (مبارکه بقره/286).
[10]- سلام بر شما، پاک شديد، پس داخل شويد در آن جاودانيان (مبارکه زمر/73).
[11]- الغيبة للنعماني، ص316
[12]- سلام بر تو ای پاک شدۀ ترسان (مفاتيح الجنان، زیارت حضرت ولیّ عصر(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) در روز جمعه).
[13]- بافضيلت ترين اعمالِ امت من انتظار فرج است (بيان نورانی حضرت پيامبر اکرم(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ)؛ بحارالانوار، ج50، ص318).
[14]- خداوندا ... تعجيل نما برای فرج ولیّ خودت (بيان نورانی امام صادق(عَلَيهِ السَّلام)؛ فلاح السائل و نجاح المسائل، ص168).
[15]- حبيب الله چايچيان
[16]- يا سليمان! من الفتى؟ فقلت له: جعلت فداك الفتى عندنا الشّابّ قال لی: اما علمت انّ اصحاب الكهف كانوا كلّهم كهولا فسمّاهم الله فتية بايمانهم؟ يا سليمان! من آمن باللَّه و اتّقى فهو الفتى (الحياة با ترجمه احمد آرام، ج1، ص537).
[17]- ديباچه گلستان سعدی(عَلَيهِ الرَّحمَة)