با توجه به نقش عظیم تربیت دینی و الهی پدران و مادران در سعادت دنیوی و اُخروی فرزندان، شایسته است که والدین محترم در تربیت فرزندان، سه مطلب مهم را که در تربیت صحیح آنان نقش بسزایی دارد، اصل قرار دهند:
1- پدر و مادر در تربیت فرزندان، تضاد و دوگانگی نداشته باشند و در این مورد با هم هماهنگ و توافقی و متّحد عمل کنند. گاهی اتّفاق می افتد که مادر در تربیت فرزند تلاش می کند و زحمت می کشد، ولی پدر مطلبی می گوید که تربیت مادر را خنثی و لوث می کند و فرزند در اینگونه موارد معمولاً سردرگم می ماند و در نتیجه تربیت هیچ یک از پدر و مادر را بکار نمی بندد. گاهی نیز یکی از والدین از فرزند حمایت می کند که در مقابل پدر یا مادر بایستد و در این صورت نیز فرزند از لحاظ تربیتی دچار آسیب می گردد.
2- پدر و مادر در زندگی جایگاه همدیگر را حفظ کنند و شخصیّت یکدیگر را در پیش فرزندان تخریب نکنند. مادر باید اقتدار پدر را پیش فرزند حفظ کند و نباید در پیش فرزندان از شوهرش بدگویی کند و بالعکس، و در غیر این صورت، پدر و مادر، هم به خودشان و هم به فرزندشان ضرر زده و آسیب رسانیدهاند. آری، اگر مادر اقتدار پدر و همسر را حفظ نکند، در مرحلۀ اوّل به خودش ظلم کرده است، چراکه مادر هرگز نمیتواند جای پدر را بگیرد.
3- تمام تعلیم و تربیتها و هدایتهای فرزندان از کانال محبّت میگذرد، البته آن محبّتی که در کنار تکریم شخصیّت باشد، ولذا لازم است که فرزندان، از محبّتِ توأم با تکریمِ شخصیّتِ پدر و مادر برخوردار باشند. فرزندی که در آغوش محبّت پرورش یابد، از بهداشت روانی برخوردار میگردد، وگرنه خشونت و تندی، او را جری و گستاخ میسازد. وقتی به فرزند گفته میشود: تو لیاقت و شایستگی نداری و... این فرزند به دلیل اینکه تخریب شخصیّتی شده، اعتماد به نفس الهی خود را از دست میدهد و حتّی در سنین بالا در برخوردهای اجتماعی همواره مشکل دارد و در بین جمع راحت نیست. دین اسلام، دین محبّت است «هَلِ الدّينُ اِلَّا الْحُب»[1]. دین اسلام، دین فطری است و فطرت انسان با محبّت عجین شده است. اگر پدر و مادر محبّت را از فرزند دریغ کنند و او را تحقیر و سرزنش نمایند و شخصیّت او را تخریب کنند، فرزند از بهداشت روانی برخوردار نخواهد بود.
خداوند متعال فطرت انسان را تشویقپذیر و تحقیرگریز خلق فرموده است، لذا اگر تربیت انسان بر طبق همان ساختار شخصیّتی که خداوند قرار داده، انجام پذیرد، رام و مطیع میشود و در مقابل، اگر تربيتِ فرزند توأم با خشونت و تندی و تحقیر و سرزنش باشد، جری و گستاخ و لجباز میشود. اغلب کودکانی که از شخصیّت والایی برخوردارند، در فضای مهر و محبّت بزرگ شده و تربیت یافتهاند، ولذا حضرت رسول اکرم(صَلَّیاللهُعَلَيهِوَآلِهِ) میفرمایند: «اَحِبُّوا الصِّبْيانَ وَ ارْحَمُوهُمْ فَاِذا وَعَدْتُمُوهُمْ فَفُوا لَهُمْ فَاِنَّهُمْ لا يَرَوْنَ اِلّا اَنَّكُمْ تَرْزُقُونَهُم»[2] كودكان را دوست بداريد و به ايشان محبّت كنيد، و اگر به آنها وعدهاى داديد، وفا نماييد، كه جز شما براى خود روزى آورى نمىشناسند و در بيان نورانی ديگری نيز فرمودند: «قَبِّلُوا اَوْلادَكُمْ فَاِنَّ لَكُمْ بِكُلِّ قُبْلَةٍ دَرَجَةً فِی الْجَنَّةِ ما بَيْنَ كُلِّ دَرَجَتَيْنِ خَمْسُ مِائَةِ عام»[3] كودكان خود را ببوسيد كه به هر بوسهاى درجهاى در بهشت براى شما خواهد بود كه ميان هر درجه پانصد سال راه است.