خداوند متعال پیوسته با یادآوری آیات معاد، به انسان می آموزد که زیبا و صادقانه عمل کند تا زیبا و صادق از دنیا رود و این چنین از پیشگاه الهی درخواست نماید که: «رَبِّ اَدْخِلْنی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ اَخْرِجْنی مُخْرَجَ صِدْق»[1] خدایا ورود و خروجم را صادقانه قرار بده و این ورود و خروج صادقانه، در همين دنیـا و با اعمال صادق فراهم می شود و تنها صدق است که در روز قیامت به انسان نفع می رساند «يَوْمُ يَنْفَعُ الصّادِقينَ صِدْقُهُم»[2]. آری آن روز، فقط سرمایۀ صدق به انسان سود می دهد و آن سرمایۀ صدق را عمل صالح و احسن العمل فراهم می آورد. دنیا محل تدارک صدق است. وجود مقدّس حضرت امام علی(عَلَيهِالسَّلام) فرمودند: «اِنَّ الدُّنْيا دارُ صِدْقٍ لِمَنْ صَدَقَها»[3]. منظور از صادقانه برخورد کردن این است که نگاه انسان به دنیا نگاه ابزاری و وسیله ای باشد و آن را کشتزار و مزرعه اتّخاذ کند نه هدف. دنیا، محل کشت و تجارت و زراعت است «اَلدُّنْيا مَزْرَعَةُ الْآخِرَة»[4]. دنیا ادبستان است و سعادت جاویدان انسان در این دنیا با عمل صالح و صدق تدارک دیده می شود و به این سبب از خدای سبحان درخواست می کنیم: «يا مُقَلِّبَ الْقُـلُوبِ وَ الْاَبْصارِ يا مُدَبِّرَ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ يا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْاَحْوالِ حَوِّلْ حالَنا اِلى اَحْسَنِ الْحال»[5] ای برگردانندۀ قلبها و چشمها، ای تدبيرکنندۀ شب و روز، ای تغييردهندۀ حال و احوال، تغيير ده حالِ ما را به بهترين حال. یعنی خداوندا جان مرا موحّد و عبد گردان و رو به قبله قرار ده. تنها رو به قبله بودنِ جسم کـافی نیست، در این بازار، جان و روحِ رو به قبله می خرند. اگر قلب و جان انسان، رو به قبله و به سمت و سوی پروردگار باشد، تمام اعمال و اهداف او نیز رو به قبله می شود و تنها یک معبود را پرستش می کند و دیگر مال، اولاد، جاه، پست، مقام، منصب و... برای او معبود قرار نمی گیرد و از کثرت به وحدت می رسد. اگر جان و روح رو به قبله باشد، انسان عبد حقیقی و بندۀ واقعی پروردگار می شود.
وقتی خدای سبحان بندگانش را به احسن الحال دعوت فرموده و انسانهای کامل از حضرات انبیاء و اوصیاء و اولياء(عَلَيهِمالسَّلام) را که در اوج احسن الحال و کمال و جمال قرار دارند، به عنوان الگوی احسن الحال و احسن التّقویم در اختیار ایشان قرار داده است، اگر امکان رسیدن به احسن الحال وجود نداشت، خداوند متعال الگوهای احسن الحال را در اختیار انسان قرار نمی داد. اگر خدای سبحان حضرت فاطمه زهرا(سَلامُ اللهِ عَلَيها) را به عنوان الگوی زیبای احسن الحال برای بندگانش مقرّر فرموده، معلوم می شود که انسان با تأسّی حقيقی از آن حضرت و شکوفا نمودن ودایع درونی خود می تواند بطور نسبی شبیه ایشان گردد. اگر انسان دست از دامان آن بزرگواران برندارد و تأسّی کامل از آنان داشته باشد و از فرامین و اوامر ایشان که همانا فرامین الهی است، تبعیّت کنـد، در جهـان دیـگر هم همراه آنـان خواهد بود و ان شاء الله تعالی در کنار حوض کوثر در کنار آن بزرگواران قرار خواهد گرفت. حقیقت بهار، آن بزرگواران هستند، همانطور که یکی از القاب حضرت امام زمان(عجِّلاللهُتعالیفَرَجَهُالشَّريف) «رَبیعُ الْاَنام»[6] می باشد. همانگونه که فصل بهار، برای بیداری و تحوّل و شکوفائی انسان وضع شده، آن بزرگواران نیز برای تحوّل و زنده کردن انسانها ارسال شده اند. بهارِ ظاهری، مشمول فنا و نابودی است و زوال پذیر می باشد، ولی وجود اقدس آن بزرگواران که حقیقت بهار هستند، جاویدان می باشند.
«گل همین پنج روز و شش بـاشد
وین گلستان همیشه خوش باشد»[7]
بهار حقیقی، پایان دوران غیبت و زمان ظهور منجی عالم بشریّت، حضرت رَبیعُ الْاَنام است و وظیفۀ ماست که خود را برای ظهور مبارک آن حضرت آماده کنیم و با جان و دل این دعا را بخوانیم که: «اَللهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ لِوَلِيِّكَ الْفَرَج»[8]. قوم بنی اسرائیل آنقدر از ظلم فرعون و فرعونیان به ستوه آمدند که به پیشگاه الهی ضجه نمودند و خداوند در ارسال منجی، صد و هفتاد سال تعجیل فرمود. اما هنوز به ستوه آمدن های ما از ظلم و جنـایت ظالمان و ضجه ها و درخواست های ما به آن حدّی نرسیده که امام آور باشد و ای بسا گناهان و خلافهای ما باعث تأخیر در ظهور مبارک آن حضرت گشته است.
«غـایب ز نظرهـاست، ولی حـاضرِ دائم
بـا علم خداداد، بُـوَد شـاهـد و عـالـم
همنـام پيـمبـر، لقبـش حجّت و قــائم
از قـامت او، پـايـۀ خلقت شـده محکم
آلــودگی مـا سـبـب غيـبـت دلــدار
جز پـردۀ عصيـان نبُـوَد مـانـع ديـدار
غـايـب نَبُـوَد هيـچگـه از مردمِ بيـدار
بـسيـار کسـان را شده ديــدار فراهـم
بـا ديدۀ جـان، دلبرِ دلخـواه توان يـافت
چون ابرِ گنـاهـان رَوَد، آن ماه توان يافت
بـا پـاکـدلی در حرمش راه تـوان يـافت
لطفش همه جـا بر همـه کس بوده دمادم
روزی کـه بشر می شـود آزرده و خستـه
روزی کـه شـود راه امـيـد همـه بستـه
دلـهـا ز ستمهـای جهـانگيـر شکستـه
آن روز دگـر، روز ظهـور اسـت مـسلّـم
تـا جـلـوه کنـد يـار، دل آمـادۀ او کن
پـاکيـزه دل آئـيـنـۀ آن روی نکـو کن
با اشک، (حسان) چهره بيـارای و وضو کن
شايد که به خدمت کند احضار تو را هم»[9].
«بارالهـا! بـه روان مقدّس حضـرت محمّـد و آل محمّـد(صَلَّیاللهُعَلَيهِوَآلِهِ) درود فـرسـت و در امـر ظـهـور و فـرج مـولا و مقتـدایـمـان حضـرت ولیّعصر(عجِّلاللهُتعالیفَرَجَهُالشَّريف) تعجیل بفرما. پروردگارا! توفيق بيداری از خواب گران غفلت و توبۀ حقيقی از تمام خطاها و قصورها و معاصی به همۀ ما مرحمت بفرمـا. خداوندا! همۀ ما را از شرّ نفس و شيطان و سقوط در ورطۀ هلاکت معنوی، مصون و محفوظ بفرما. پروردگارا! همۀ ما را از شيعيان و پيروان حقيقی حضرات اهل بيت عصمت و طهارت(عَلَيهِمُالسَّلام) مقرّر بفرما و از شفاعت کبرای آن بزرگواران بهرهمند بفرما. خداوندا! توفیق جهاد مالی و انفاق فی سبیل الله و محمد و آل محمدی(صَلَّیاللهُعَلَيهِوَآلِهِ) با اخلاص روزافزون به همۀ ما عنایت بفرما. به بیماران مؤمنین شفای عاجل عنایت بفرما. اموات محترم غریق رحمت بفرمـا. به مسلمانان ستمدیده علیالخصوص مردم مظلوم فلسطین، عراق، سوریه و يمن نجات کرامت بفرما».
«بِالنَّبِيِّ مُحَمَّدٍ وَ عِتْرَتِهِ الطّاهِرينَ صَلَواتُکَ عَلَيهِ وَ عَلَيهِمْ اَجْمَعينَ»
[1]- پروردگارا داخل کن مرا داخل کردنی صادقانه و خارج کن مرا خارج کردنی صادقانه (مبارکه اِسراء/80).
[2]- روزی که نفع دهد صادقان را صدق ايشان (مبارکه مائده/119).
[3]- همانا دنيا سرای راستی است برای کسی که صادق باشد با آن (نهج البلاغه، مرحوم دشتی، فرازی از حکمت131).
[4]- دنيا محل زراعت آخرت است (بيان نورانی حضرت پيامبر اکرم(صَلَّیاللهُعَلَيهِوَآلِهِ)؛ مجموعه ورام، ج1، ص183).
[5]- بيان نورانی امام صادق(عَلَيهِالسَّلام)؛زاد المعاد، ص328
[6]- بهار مخلوقات (مهج الدّعوات و منهج العبادات، ص346).
[7]- ديباچه گلستان سعدی(رَحمَةُ اللهِ عَلَيهِ)
[8]- خدايا درود فرست بر حضرت محمّد و آل محمّد(صَلَّیاللهُعَلَيهِوَآلِهِ) و تعجيل نما در فرج ولیّ خودت (بيان نورانی امام صادق(عَلَيهِالسَّلام)؛ ادب حضور، ص297).
[9]- ديوان حبيب الله چايچيان (حسان)