«اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يَا اَبا عَبْدِاللهِ وَ عَلَى الْاَرْواحِ الَّتی حَلَّتْ بِفِنائِك عَلَيْكَ مِنّی سَلامُ اللهِ اَبَداً ما بَقيتُ وَ بَقِیَ اللَّيْلُ وَ النَّهارُ وَ لا جَعَلَهُ اللهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنّی لِزِيارَتِكُمْ اَلسَّـلامُ عَلَى الْحُسَيْنِ وَ عَلٰى عَلِیِّ بْنِ الْحُسَيْنِ وَ عَلٰى اَوْلٰادِ الْحُسَيْنِ وَ عَلٰی اَصْحابِ الْحُسَيْن(عَلَيهِ السَّلام)»[1]. «اَیْنَ الطّالِبُ بِدَمِ الْمَقْتُولِ بِکَرْبَلاء»[2].
آنچه که در این روزها بسیار شنیده میشود، ندای «یاحسین» است. کسی که زائر حضرت امام حسین(عَلَيهِ السَّلام) است، میگوید: «یا حسین». کسی که در راه زیارت است، میگوید: «یاحسین». کسی که به ظاهر دور است، میگوید: «یاحسین». عدّ های با انفاق و احسانشان «یاحسین» میگویند، عدّۀ دیگری با تبلیغشان و با برقراری مراسم حسینی میگویند: «یاحسین». به هر حال هر کسی که میخواهد به نوعی عشق و محبّت و دلدادگیِ خود را به خاندان جليلۀ عصمت و طهارت(عَلَيهِم السَّلام) نشان دهد، میگوید: «یاحسین».
«این حسین کیست که عـالم همه دیوانۀ اوست
این چه شمعی است که جانها همه پروانه اوست»
محبت حضرت امام حسین(عَلَيهِ السَّلام) در قلوب مؤمنین هرگز خاموش نمیشود و هرچه زمان بر آن بگذرد، شعلهورتر میشود. حضرت پيامبر اکرم(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَ آلِه) فرمودند: «اِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ حَرارَةً فی قُلُوبِ الْمُؤمِنینَ لَنْ تَبْرُدَ اَبَداً»[3]، و در بيان نورانی ديگری نيز فرمودند: «اِنَّ لِلْحُسَيْنِ مَحَبَّةً مَكْنُونَةً فی قُلُوبِ الْمُؤمِنينَ»[4] و عاشقان بیش از پیش میخواهند دلدادگی خود را به سرور آزادگان و سید عاشقان نشان دهند.
حال، راز و علّت این همه محبّت به حضرت اباعبدالله الحسین(عَلَيهِ السَّلام) چیست؟ یا اباعبدالله الحسین(عَلَيهِ السَّلام) به راستی شما چه کردید که اینگونه قلوب را تسخیر نمودید؟ راز این محبت و دلدادگی به حضرت سیّدالشهداء(عَلَيهِ السَّلام) این است که آن بزرگوار هرچه از جان و مال و فرزند و اهل بیت و یاران داشتند، همه را در طَبَق اخلاص نهاده و عاشقانه تقدیم محبوب ازلی و ابدی نمودند و حقیقتاً که آن بزرگوار مفهوم عشق را چه زیبا ترسیم فرمودند. از جمله کلماتی که در روز مقدّس عاشورا تفسیر گردید و سمعی و بصری شد، کلمۀ «عشق» است و اکنون این عشق و محبّت را شیعیان آن بزرگوار در دل و قلب و جان خود دارند، ولذا هرکسی میخواهد در این میان عشق خود را به گونهای تقدیم مولایش کند و آن را ابراز نماید تا گوشه چشمی شامل حالش گردد.
«در بزم وصالش همه کس طـالب ديدار
تا یار که را خواهد و میلش به که باشد»[5]
زائرین محترمی نیز که پیاده عازم زیارت اربعین هستند، عشق و دلدادگی خود را این چنین نشان میدهند. «خداوند متعال همۀ ایشان را با زیارت مقبول و مشکور و در کمال سلامتی روحی و جسمی به اوطانشان برگرداند». «چون عشق حرم باشد، سهل است بیابان‌ها»[6].
«در بیابان گر بـه شـوق کعبـه خـواهی زد قـدم
سرزنشها گر کند خار مغیلان غم مخور»[7]
همانطور که هدف خداوند متعال از ارسال حضرات انبیاء(عَلَيهِم السَّلام) و رسالت وجود مقدّس حضرت پیامبر اسلام(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَ آلِه) و تمام حضرات معصومین(عَلَيهِم السَّلام)، خارج نمودن بندگان خداوند از ظلمات به نور است، همانگونه نیز هدف وجود مقدّس حضرت امام حسین(عَلَيهِ السَّلام) از قیامشان، احیای دین و خارج نمودن انسانها از ظلمات به نور و هدایت کردن آنهاست و بحمدالله همه به نوعی در راستای پذیرش هدایت و ولایت آن حضرت، قدمها برداشته و تلاشها میکنند. هر کسی به «دمی یا درمی یا قدمی یا قلمی» در این راه تلاش میکند، ولی اینکه تلاش و زحمت چه کسی بیشتر و زودتر مقبول میگردد، نزد خداوند است.
«کس چه داند تا درین بحر عمیق
سنگریـزه قدر دارد یـا عقیـق»[8]
تمام دلدادگیها و اظهار عشق و محبت ها به حضرت اباعبدالله الحسین(عَلَيهِ السَّلام) زیباست، لکن آن محبت و ابراز ارادتی زودتر به اجابت میرسد و کسی پاسخ محبّت خود را زودتر دریافت میدارد و پـاسخ او به ندای «هَلْ مِنْ ناصِرٍ یَنْصُرُنی» حضرت اباعبدالله الحسین(عَلَيهِ السَّلام) سریع تر به اجابت میرسد که عشق و دلدادگی خود به حضرت امام حسین(عَلَيهِ السَّلام) را با اطاعت از فرامین آن حضرت که همان فرامین قرآن کریم است، به اثبات رساند. آری، آنچه که قرآن کریم از ما طلب دارد و بیشترین محبتها را از سوی آن بزرگوار، به عنوان پاسخ شامل حال ما میکند، عشق و محبّتی است که ما را به اطاعت ایشان وامیدارد. اطاعت از اهل بیت عصمت و طهارت(عَلَيهِم السَّلام) اطاعت از قرآن کریم و حضرت پیامبر اسلام(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَ آلِه) است و محبّت حضرت اباعبدالله الحسین(عَلَيهِ السَّلام) به عنوان قرآن ناطق با عمل به قرآن نازل فراهم میشود. از اینرو آنچه که در این ایّام در پیشگاه حضرتش ارزش بالاتری دارد، اطاعت و تسلیم در برابر اوامر آن بزرگوار است.
بنابراین شایسته است ما نیز نگاهی به پروندۀ اعمال خود بیندازیم و توجه کنیم که ما چقدر عامل به فرامین قرآن میباشیم و از حضرات اهل بیت عصمت و طهارت(عَلَيهِم السَّلام) که قرآن ناطق هستند، اطاعت و پیروی مینمائیم؟ در این میدان کسی برنده است که در راستای اهداف حضرت اباعبدالله الحسین(عَلَيهِ السَّلام) حرکت کند و اعمال و رفتار و اخلاق او بیشتر شبیه مولایش باشد و در این صورت «یـاحسین» او مقبولتر خواهد بود. آری، حضرت اباعبدالله الحسین(عَلَيهِ السَّلام) آن محبّتی را سریعتر اجابت میکنند که با اخلاق و عمل به قرآن همراه باشد و عمل و اخلاق، لفظ و لسان را یاری و همراهی کند و در صورتی که «یاحسین»ها به این مرحله باریافت و توانست در آستانۀ اربعین، انسان را به توبۀ حسینی موفق گرداند و اعمال و رفتار و اخلاق او را اصلاح کند و او با قلب و عمل «یاحسین» بگوید، نه تنها دیگر جامانده نیست، بلکه سریعتر اجابت شده است و «یاحسین» حقیقی در او تحقّق یافته و به عبارتی «یاحسین» با «تاحسین» همراه شده است. هدف از قیام عاشورا حسینی کردن انسانهاست، ولذا اگر انسان حسینی شود، نه تنها دیگر جامانده نیست، بلکه برنده است. پرواضح است کـه «یاحسینی» به مقصد میرسد که در مسیر «حق» «باحسین» باشد و به «تاحسین» برسد. منظور از «تاحسین» این است که از روز مقدّس عاشورا در راستای حسینی نمودن اخلاق و رفتار و عمل تلاش و حرکت نمائیم تا در روز مقدّس اربعین، انشاءالله تعـالی، اخلاق و عمل حسینی گردد و فاصلهای در این میان باقی نماند و به این ترتیب در روز مقدّس اربعین، از جدّ و پدر عاشورا زندگیِ با عزّت و موتِ با عزّت را دریافت نماییم و به حیات و ممات حسینی که همان حیات و ممات محمّد و آل محمّدی(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَ آلِه) است نائل گردیم. «اَللّهُمَّ اجْعَلْ مَحْیایَ مَحْیا مُحَمَّـدٍ وَ آلِ مُحَمَّـد(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) وَ مَمـاتی مَمـاتَ مُحَمَّـدٍ وَ آلِ مُحَمَّد(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ)»[9].
روز مقدّس اربعین سالروز وفات مرحوم پدر است که از محبّین اهل بیت(عَلَيهِم السَّلام) بودند و با دادن نان حلال به فرزندان و نقل سخنان نورانی حضرات اهل بیت(عَلَيهِم السَّلام) آنان را هم محبّ اهل بیت(عَلَيهِم السَّلام) پرورش دادند و ما محبّت به اهل بیت(عَلَيهِم السَّلام) را مدیون پدر و مادری هستیم که از کودکی با آن بزرگواران آشنا نمودند تا انشاءالله تعالی در این دنیا با پیروی از آن بزرگواران با عزّت زندگی کنیم و در جهان دیگر نیز با آن بزرگواران محشور شویم، و در اين رابطه، در مورد عاقبت به خير شدگان و افرادی که در پناه اهل بيت(عَلَيهِم السَّلام) با عزّت زيستند و با عزّت رفتند، اشعاری را زمزمه می نمودند که عبارت بود از:
«خوشا آنان کـه بـا عزت ز گیتی
بسـاط خویش برچیدند و رفتند
ز کـالاهـای این آشفتـه بــازار
محبّـت را پسندیـدند و رفتنـد
خوشـا آنان که در میزان وجدان
حساب خویش سنجیدند و رفتند
نگردیـدند هرگـز گِـرد بــاطل
حقیـقت را پرستیـدند و رفتند
خوشـا آنـان کـه در راه عدالت
به خون خویش غلطیدند و رفتند
خوشـا آنــان کـه بـذر آدمیّت
در ایـن ویرانه پاشیدند و رفتند
خوشـا آنـان که پا در وادی حق
نهـادنـد و نلغزیـدند و رفتنـد
ز تقوا جامه بر تن کن که پاکـان
ز تقـوا جـامه پوشیدند و رفتند
(رسا) در راه خدمت بـاش کوشا
خوشا آنان که کوشیدند و رفتند»
«بارالهـا! بـه روان مقدّس حضـرت محمّـد و آل محمّـد(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) درود فرسـت و در امر ظهـور و فـرج مـولا و مقتـدایـمـان حضرت ولیّ عصر(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) تعجیل بفرما. پروردگارا! توفيق بيداری از خواب گران غفلت و توبۀ حقيقی از تمام خطاها و قصورها و معاصی به همۀ ما مرحمت بفرمـا. خداوندا! همۀ ما را از شرّ نفس و شيطان و سقوط در ورطۀ هلاکت معنوی، مصون و محفوظ بفرما و توفيق هجرت معنوی و باطنی به همۀ ما عنايت بفرما. پروردگارا! همۀ ما را از شيعيان و پيروان حقيقی حضرات اهل بيت عصمت و طهارت(عَلَيهِمُ السَّلام) مقرّر بفرما و از شفاعت کبرای آن بزرگواران بهرهمند بفرما. به بیماران مؤمنین شفای عاجل عنایت بفرما. اموات محترم غریق رحمت بفرما. به مسلمانان ستمدیده علی الخصوص مردم مظلوم فلسطین، عراق، سوریه و يمن نجات کرامت بفرما».
«بِالنَّبِيِّ مُحَمَّدٍ وَ عِتْرَتِهِ الطّاهِرينَ
صَلَواتُکَ عَلَيهِ وَ عَلَيهِمْ اَجْمَعينَ»
[1]- سلام بر تو ای اباعبدالله(عَلَيهِ السَّلام) و بر روح هايی که در آستانت مدفون شدند، بر تو باد از طرف من سلام و درود خداوند هميشگی تا زمانی که باقی است شب و روز و قرار ندهد خداوند آخرين عهد از من برای زيارت شما، سلام بر امام حسین(عَلَيهِ السَّلام) و سلام بر علی بن الحسین(عَلَيهِ السَّلام) و سلام بر اولاد امام حسين(عَلَيهِ السَّلام) و سلام بر اصحاب امام حسین(عَلَيهِ السَّلام) (مفاتیح الجنان، فرازی از زیارت عاشورا).
[2]- کجاست طلب کنندۀ خونِ کشته شده در کربلا (مفاتیح الجنان، فرازی از دعای ندبه).
[3]- همانا در قتل حسین(عَلَيهِ السَّلام) حرارتی است در قلبهای مؤمنان که هرگز سرد نمی شود تا ابد (مستدرک الوسایل، ج۱۰، ص۳۱۸).
[4]- همانا برای حسين(عَلَيهِ السَّلام) محبّتی نهادينه شده در قلب های مؤمنين وجود دارد (الحق المبين في معرفه المعصومين، الشيخ علي الكوراني العاملي، 588).
[5]- دولتشاه
[6]- سعدی(عَلَيهِ الرَّحمَة)
[7]- حافظ(عَلَيهِ الرَّحمَة)
[8]- عطار(عَلَيهِ الرَّحمَة)
[9]- پروردگارا، قرار بده زندگی مرا زندگی محمد و آل محمدی(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) و مرگ مرا مرگ محمّد و آل محمّدی(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) (مفاتیح الجنان، فرازی از زیارت عاشورا).