واقعة مهم دیگری که در آخرین جمعة ماه شعبان روی داده، ابلاغ خطبة شعبانیّه از سوی خداوند تبارک و تعالی، توسّط جناب جبرئیل به رسول خدا(صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَ‌الِه) است. خداوند متعال از کلّیة بندگان خود برای ورود و حضور در ضیافت حقّ دعوت رسمی به عمل آورده است «اَيُّهَا النّاسُ اِنَّهُ قَدْ اَقْبَلَ اِلَيْكُمْ شَهْرُ اللهِ بِالْبَرَكَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ ... دُعيتُمْ فيهِ اِلى ضِيافَةِ اللهِ ...»[1]. سراسر خطبة شعبانیّه بارش امید و رحمت حقّ است، چراکه راههای بهرهمندی از رحمت و مغفرت و فضیلت و برکت خداوند را ارائه میدهد. این خطبة شریف، دستورات خداوند به رسول خدا(صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَ‌الِه) است تا آن بزرگوار به مردم ابلاغ فرمایند که با چه کارهایی و در چه صورتی میتوانند عالیترین پذیرش را در ضیافت الهی داشته باشند و از رحمتها و برکات میزبان کریم کمال بهرهمندی را اخذ کنند. یکی از نسخههای پذیرش حقّ که در این خطبه صراحتاً آمده است، انفاق فیسبیلالله و رسیدگی به فقرا و افطاری دادن به روزهدارانِ نیازمند است. انسان در صورتی به بارگاه حق راه مییابد که انفاق و احسان به مساکین را پیشة خود کند.
البتّه تمام عزیزان اهل احسان و نیکوکاری بخصوص در ماه مبارک رمضان هستند، لکن جسارتاً مطلبی در این مورد یادآوری میشود و آن اینکه: حتیالمقدور احسان و انفاقها برای خانوادههای پرجمعیّتِ کمدرآمد، در آستانه يا اوايل ماه مبارک انجام یابد و به اواسط یا اواخر آن موکول نشود، چراکه کودکان و نوجوانانی که در این خانوادهها روزه میگیرند، با این احسانها از همان روزهای اوّل به روزهداری تشویق میشوند. مبادا خالی بودن سفرههای افطاری و سحری باعث شود که چنین افرادی از فیض عظیم روزه بیبهره بمانند.
پس انفاق و احسان و رنگین کردن سفرههای سحری و افطارِ فقرا و مساکین در آستانه و اوایل ماه مبارک رمضان، بخصوص در اوّلین روز، باعث بهرهمندی بالاتر از فیوضات ماه مبارک خواهد شد.
مطلب دیگر در مورد تشویق کودکانی است که برای اوّلین بار میخواهند روزه بگیرند یا در سالهای اولیة روزهداری قرار دارند. پُرواضح است مشاهدة نگرانی پدر و مادر از طرف فرزند به اين صورت که چطور فرزندم در روزهای بلند و داغ تابستان روزه خواهد گرفت، موجب میشود که قدرت و اعتماد فرزند شکسته شود و توان روزهداری از او سلب گردد. در مقـابل، تشويق فرزندانی که در سالهای اوليّة روزهداری قرار دارند، و بيان اينکه: فرزندم میخواهد امسال با روزه گرفتن، با خداوند ارتباط برقرار کند و در صف «يا اَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيامُ»[2] قرار گيرد و هديه دادن به آنان موجب میشود که با ارادة قوی و علاقه به استقبال ماه مبارک رمضان روند.
همچنين رنگين نمودن سفرههای سحری و افطاری برای کودکان و نوجوانان موجب تشويق ايشان به روزهداری میشود.
1- ای مردم همانا به تحقيق روی آورد به سوی شما ماه خداوند بابرکت و رحمت و مغفرت ... دعوت کرده شديد در آن به ميهمانی خداوند (عیون اخبارالرضا(عَلَيهِالسَّلام)، ج1، ص295).
2- ای کسانی که ايمان آورديد، نوشته شد بر شما روزه (مبارکه بقره/183).