همان طور که در جلسات سابق استفاده شد، ماه ربیع الاوّل، ماه هجرت، ماه ولادت و وصلت حضرت رسول الله(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَ آلِه) است. در مورد خُلق عظیم آن بزرگوار، شمّه ای در جلسات سابق استفاده شد و در این جلسه که هفتة آخر ربیع الاوّل است، مطالبی دیگر در این باره استفاده می شود. خدای سبحان که به رسول مکرم خود می فرماید: «وَ اِنَّكَ لَعَلى‏ خُلُقٍ عَظيم‏»[1]. یعنی یا رسول الله می دانی چرا این همه هواخواه داری و این همه قلوب را مجذوب و مفتون خود نموده ای؟ برای اینکه صاحب خُلق عظیم هستی. در مورد دیگری خداوند متعال می فرماید: «فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنْتَ فَظّاً غَليظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِك‏»[2] پیامبرم به سبب رحمتی از پروردگارت نرم خو شدی و اگر خشن و سخت قلب بودی، البتّه مردم از اطرافت پراکنده می شدند. آیة شریفة مذکور پیام جاویدان دارد و آن اینکه: اسلام را اخلاق نیکوی حضرت پیامبر اسلام(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَ آلِه) ماندگار کرده است. گرچه حضرت پیامبر اسلام(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَ آلِه) بسیار زیبارو بودند، بطوری که وقتی از آن حضرت سئوال می کنند که یا رسول الله! شما زیباترید یا حضرت یوسف(عَلَيهِ­السَّلام)؟ فرمودند: «كانَ يُوسُفُ اَحْسَنُ مِنّی وَلكِنّی اَمْلَح‏»[3] يوسف(عَلَيهِ­السَّلام) از من نيکوتر بود، ولکن من از ایشان مليح تر هستم، امّا اسلام را اخلاق نیکوی آن حضرت حفظ و تقویت نموده، نه صورت زیبای ایشان. همچنین خدای سبحان در قرآن کریم، حضرت یوسف(عَلَيهِ­السَّلام) را به خاطر تقوا و توحید تجلیل می فرماید نه صورت زیبایشان و آنگاه در ادامه، از لسان حضرت يوسف(عَلَيهِ­السَّلام) می فرماید:«اِنَّهُ مَنْ يَتَّقِ وَ يَصْبِرْ فَاِنَّ اللهَ لا يُضيعُ اَجْرَ الْمُحْسِنين‏»[4]. بزرگترین عامل پیشرفت دین اسلام، اخلاق نیکوی حضرت پیـامبر اکرم(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَ آلِه) بود. آن حضرت، ملایم ترین و خوش خُلق ترینِ انسانها بودند و پُرواضح است که هر چقدر در اخلاق نیکو، جاذبه وجود دارد و مردمان را جذب می کند و انسان را محبوب دل ها می نماید، در بداخلاقی و پرخاشگری دافعه وجود دارد و مردمان را دفع می کند و انسان را منفور دلها می سازد.

     شایسته است جوانان عزیز به این مطلب توجّه نمایند که: صورت و چهرة نازیبا، خیلی زود برای انسان عادت می شود، لکن آنچه هرگز برای انسان عادت نمی شود، خُلق و خوی نازیباست. کسی که صاحب جمال و زیبایی است، لکن در صورتی که بداخلاق و خشن باشد، برای دیگران غیرقابل تحمّل می گردد. جمال زیبا به تنهايی نمی تواند تنور زندگی را داغ نگه دارد و در تأیید آن ملاحظه می شود که این همه طلاق ها که در کشور امام زمان(عَجَّلَ اللهُ تَعالی فَرَجَهُ الشَّريف) صورت می گیرد و روز به روز در حال افزایش است، بیشتر از طرف کسانی است که خوی نازیبا دارند نه جمال نازیبا. آنچه محبّت را ماندگار ساخته و تنور زندگی را تا پایان داغ نگه می دارد، خُلق زیبا و اخلاق نیکوست. یکی از جوانان تعریف می کرد که وقتی ازدواج کردم، همسرم از جمال ظاهری بهره ای نداشت و هیچ کدام از رفتارها و حرکاتش برایم دلنشین و خوشـایند نبود، ولی اکنون کـه چند سـال از زندگیمان می گذرد، تصوّر می کنم مردی بهتر از او پیدا نمی شود. آنچه ازدواج را تداوم می بخشد و احترام ها و محبّت ها را محفوظ نگه می دارد، تکریم متقابل و اخلاق زیبا و نیکو است.

 

[1]- و همانا تو البتّه بر خُلق عظيمی هستی (مبارکه قلم/4).

[2]- مبارکه آل عمران/159

[3]- سنن النّبى(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَ آلِه) با ترجمه، ج‏1، ص393

[4]- همانا کسی که تقوا پيشه کند و صبر نمايد، پس همانا خداوند ضايع نمی سازد اجر نيکوکاران را (مبارکه يوسف(عَلَيهِ­السَّلام)/90).