با توجه به اینکه خدای سبحان، انسان را آفریده تا به جایگاه رفیع توحید باریابد و برای این مهّم، وسایل و شرایطی لازم است، لذا خداوند تبارک و تعالی، تمام برنامههای خود اعم از اعزام رسل، انزال کتب آسمانی، وضع تکالیف و عبادات و ایّام و لیالی مبارک و نورانی را ابزاری برای رسیدن به این مهم مقرّر فرموده است که در بین ایام مبارک، ماه شریف رجب و شعبان و ماه مبارک رمضان، از نورانیّت بالاتری برخوردارند. اگر خداوند متعال این همه به ماه رجب احترام قائل شده است، به این علّت است که ماه شریف رجب در تربیت انسان تأثیر بسزایی دارد. «رَبّ» به معنای تربیت کننده و مربّی است و خداوند متعال، به تربیت انسان اهمیّت بسیاری قائل است ولذا ماه رجب را مقرّر فرموده تا انسانها را برای تقرب به معبودِ محبوب آماده سازد. آری، خدای سبحان، آن مربی ازل و ابد، دو ماه شریف رجب و شعبان را مقرّر فرموده تا بندگانش تربیت یابند و برای شرکت در ضیافت ماه مبارک رمضان صلاحیّت حضور پیدا کنند و لایق میزبان گردند.
از وجود مقدّس حضرت پیامبر اسلام(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) مروی است که: «خداوند متعال در آسمان هفتم فرشته ای را گمارده است که به او داعی گفته میشود. هنگامی که ماه رجب وارد میشود، آن فرشته در هر شب از آن تا صبح ندا درمیدهد: «خوشا به حال ذاکران!»، «خوشا به حال اطاعت کنندگان!» و خداوند متعال خود میفرمايد: من همنشين هر کس هستم که همنشين من باشد و مطيع هر کس هستم که از من اطاعت کند و آمرزندة هر کس هستم که از من آمرزش بطلبد. ماه، ماه من است و بنده، بندة من و رحمت، رحمت من. بنابراين هر کس در اين ماه مرا بخواند، بـه او پاسخ مثبت میدهم و هر کس از من بخواهد به او عطا میکنم و هر کس از من طلب هدايت کند، هدايتش مینمايم و من اين ماه را به عنوان رشتة ارتباط ميان خود و بندگانم قرار دادهام. هر کس به آن چنگ بزند، به من میرسد»[1].
دو ماه شریف رجب و شعبان، دو سکّوی پرتاب و پرواز میباشند، بطوری که انسان میتواند از راه میانبُر و سریع به مقصد حقّ بار یابد. استفاده از فرصتها، از وظایف بندگان است و این دو ماه، دو فرصت عظیم میباشد که شایسته است آن را به غفلت سپری نکنیم و بسیار غنیمت شماریم و خوبان در این معامله تقصیر نکنند. حضرات انبیا و اوصیا(عَلَيهم السَّلام) به تهذیب و تزکیه و اصلاح نفس در این دو ماه بسیار سفارش نمودهاند و هر چه که از آن سپری میشود و بـه قلّة آن کـه ایّام البیض ماه شريف و نیز شب و روز مقدس مبعث میباشد نزدیکتر میگردد، عظمت بالاتری مییابد. ایام البیض ماه شریف رجب که سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم این ماه شریف میباشد، شبها و روزهای بسیار عظیمی هستند و ایـن عظمت را از انسانهای عظیم و شریف گرفتهاند و روزة این ایام، از عظمت خاصی برخوردار است.
1- کتاب «نور هدايت»، نوشتة علی سعادت پرور، ج5، ص7