در جلسـات سابق استفاده شد که ولایت امـام(عَلَيهِ السَّلام) همان ولایت الله است و یک ولایت است و دو ولایت وجود ندارد. ولایت پیامبر و امام، همان ولایت خداوند است و در طول ولایت پروردگار قرار دارد نه در عرض ولایت الهی، و به این سبب کسی که ولایت امام و نبی را نپذیرد، ولایت الله را نپـذیرفته است. اگر کسی امـام علی(عَلَيهِ السَّلام) و امامت ایشان را انکار کند، درواقع ولایت خداوند را منکر شده ­است، چراکه ولایت از شئون الهی است. هدایت ظاهری و تشریعی از شئون نبوّت است، یعنی کار پیامبر می­باشد. امّا ولایت تکوینی و باطنی، از شئون امـامت است، ولذا کسی کـه ولایت آن بزرگواران اعم از رسول الله(صَلَّی­ اللهُ­ عَلَيهِ­ وَ ­آلِهِ) و امامان(عَلَيهم­السَّلام) را نپذیرد، ولایت خداوند را نپذیرفته است. ولایت به معنای سرپرستی تامّ و مُطاع بودنِ محض است. آن بزرگواران باب الله هستند. وجود مقدّس حضرت پیامبر اسلام(صَلَّی­ اللهُ­ عَلَيهِ­ وَ ­آلِهِ)، باب توحید هستند. وجود مقدّس امام(عَلَيهِ السَّلام) نیز باب رسالت می­باشند و وقتی امام جانشین رسالت می­شود، امـام هم باب الله می­گردد. خدای سبحان در قرآن کریم می­فرماید: «وَ اْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ اَبْوابِها»[1] اگر بخواهید به سوی خداوند بیایید، باید از درهایش که رسول الله(صَلَّی­ اللهُ­ عَلَيهِ­ وَ ­آلِهِ) و امامان(عَلَيهم­السَّلام) هستند، وارد شوید. همـان­طور کـه بـه ما آموختند کـه امـام زمان(عجِّل­اللهُ­تعالی­فَرَجَهُ­الشَّريف) را این چنین زیارت کنیم: «اَيْنَ بابُ اللهِ الَّذی مِنْهُ يُؤْتٰى»[2]. در کتـاب حکمت عبادات آمده ­است: حضرت پیامبر اسلام(صَلَّی­ اللهُ­ عَلَيهِ­ وَ ­آلِهِ) فرمودند: «اَنَا مَدينَةُ الْحِكْمَةِ وَ هِیَ الْجَنَّةُ وَ اَنْتَ يا عَلِیُّ بابُها»[3]. استاد جوادی آملی در توضيح اين بيان مبارک می فرمايند: «یا علی درها بسیـارند، ولی تـا کسی از در تو وارد نشود، بـه من نمی رسد»، و پرواضح است کسی که به رسول الله(صَلَّی­ اللهُ­ عَلَيهِ­ وَ ­آلِهِ) نرسد، به خداوند نمی­رسد و به این سبب انکار ولایتِ باب الله، انکار ولایت خودِ پروردگار است.

     مطلب دیگری که در راستای مطالب مذکور قابل توجه می­باشد، این است که: مراد از ولایت در آیۀ شریفۀ مورد بحث، ولایت حضرت امام علی(عَلَيهِ السَّلام) است. امّا ولایت از طریق آن حضرت شروع می­شود و آنگاه تمام ائمّۀ هدی(عَلَيهم­السَّلام) را شامل می­گردد، به این صورت که آیۀ شریفۀ «اَلْيَوْمَ يَئِسَ الَّذينَ كَفَرُوا مِنْ دينِكُمْ» شامل ولایت حضرت سیّد الوصیین امام علی(عَلَيهِ السَّلام) تا ولایتِ حضرت خاتم الوصیّین امام زمان(عجِّل­اللهُ­تعالی­فَرَجَهُ­الشَّريف) است؛ به عبارت دیگر شامل ولایت اولین امام و آخرین امام می باشد.

 

[1]- و بیایید به خانه­ها از درهایشان (مبارکه بقره/۱۸۹).

[2]- کجاست آن باب خداوند که از آن وارد می­شوند (مفاتیح الجنان، فرازی از دعای ندبه).

[3]- من شهر حکمت هستم و آن بهشت است و تو يا علی درب آن هستی (امالی الصدوق، ص388).