*تفسیر: امامت و ولایت، عظیم ترین موهبت الهی و عامل شکوفایی ودایع باطنی انسان:
در جلسات سابق استفاده شد که قرآن و عترت(عَلَيهمالسَّلام)، بزرگترین و عظیم ترین نعمت و موهبت پروردگار است که به جامعۀ بشریّت اعطاء گشته است و درواقع متمّم توحید، رکن دین و مهمترین پایۀ اسلام است. در بیانی نورانی از حضرت امام جعفرصادق(عَلَيهِ السَّلام) آمده است: «جَعَلَهُمُ اللهُ اَرْكانَ الْاَرْضِ اَنْ تَميدَ بِاَهْلِها»[1]. آری مهمترین پایۀ دین ولایت و امامت است، ولذا اگر جوانان عزیز امامشان را بشناسند و در مسئلۀ امام شناسی و ولی شناسی تقویت شوند، این همه از طرف دشمنان اسلام آسیب نمی بینند.
خدای سبحان در آیۀ شریفۀ اول همین مبارکه فرمود: «يا اَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اَوْفُوا بِالْعُقُودِ»[2] و استفاده شد که مهمترین مسئله پیرامون عهد و پیمان، مسئلۀ امامت و ولایت است. هرچه مسئله، عظیم تر باشد، انسان در قبال آن تعهّد بالاتری دارد و با توجه به اینکه مهمترین پایۀ دین، امامت و ولایت است، لذا بالاترین وفای به عهد و پیمان، در مورد مسئلۀ عظیم و نعمت رفیع ولایت و امامت است.
انسان بالقوّ ه مظهر اوصاف جمال و جلال الهی و حامل اسماء حسنای پروردگار است و تمام تکالیف دینی و وظایف توحیدی برای شکوفا نمودن استعدادهای بالقوّ ه و ودایع درونی انسان است. حضرات انبیـاء و اوصیـاء(عَلَيهمالسَّلام) و کُتُب آسمـانی ارسال و انزال شده اند تا بالقوّ ه ها را در وجود انسان به فعلیّت و منصّۀ ظهور رسانند.
استاد جوادی آملی می فرمایند: «انسان منهای رهنمود الهی، حیوان ناطق و جانوری گویاست و با سایر جانوران تفاوتی ندارد». از اینرو آنچه انسان را با سایر حیوانات متمایز می کند، عمل به تعالیم دینی و رهنمودهای الهی است. تنهـا عامل شکوفـایی انسان و دفینه های مکنون قلب، اعتقاد قلبی به اصول و عمل به فروع دین است و با توجه به اینکه مهمترینِ فرایض و واجبات دینی، مسئلۀ امامت و ولایت است، لذا مهمترین عامل رشد معنوی انسان، اعتقاد به امامت و ولایت می باشد. همچنین بر این اساس که دین و تعالیم دینی از حضرات معصومین(عَلَيهمالسَّلام) آموخته می شوند، لذا آن بزرگواران، بزرگ معلّمین بشریّت می باشند. عظیم ترین موهبت و نعمتی که برای انسان اعطاء شده، نعمت امامت و ولایت است و آسیب ها و ضررهایی که در طول تاریخ متوجه او شده، از ناحیۀ جدا کردن قرآن از عترت(عَلَيهمالسَّلام) می باشد. به فرمودۀ استاد جوادی آملی، «جدا کردن قرآن از عترت(عَلَيهمالسَّلام)، جدا کردن قرآن از قرآن می باشد». اگر آن بزرگواران نبودند، ما انسان ها از کجا می توانستیم دینمان را اخذ کنیم؟ وجـود مقدّس حضرت امیرالمؤمنین امـام علی(عَلَيهِ السَّلام) میفرمایند: «هر کس دین خود را از دهان مردم بگیرد، همان مردم او را از دین برمی گردانند، و هر کس دین خود را از قرآن و سنّت اخذ کند، کوهها از بین میروند، ولی ایمان او ماندگار است»[3].
* مطـالب تفسيري از تفسير تسنيم مبـاركة مائده استـاد جوادي آملي و از تفاسير الميزان، مجمعالبيان، تفسير نمونه و تفسير نور اقتباس گرديده است.
[1]- قرار داد خداوند ایشان را رکن های زمین تا مبادا میل کند (زمين) به سوی اهلش (الکافی، ج1، ص196).
[2]- ای مؤمنان، وفا کنيد به عهدها (مبارکه مائده/1).
[3]- مَنْ اَخَذَ دينَهُ مِنْ اَفْواهِ الرِّجالِ اَزالَتْهُ الرِّجالُ وَ مَنْ اَخَذَ دينَهُ مِنَ الْكِتابِ وَ السُّنَّةِ زالَتِ الْجِبالُ وَ لَمْ يَزُل (روضة الواعظين و بصيرة المتعظين، ج1، ص22).