حادثة عاشورا، نه تنها برای مردمان آن زمان، بلکه الییومالقیامه پیام دارد و انسان تربیت میکند. عاشورا از اول تا پایان، درس است و بالاترین پیام آن، پیام هدایت و تربیت است. پیام دیگر آن استفاده از فرصتها میباشد و یکی دیگر از پیامهای آن توجّه و احترام به افراد خانواده، بخصوص کودکان است که در جلسات سابق مطالبی پیرامون آنها استفاده شد.
در اهمیّت تکريم و محبّت به فرزندان و کودکان همین بس که حضرت پيامبر اکرم(صَلَّیاللهُعَلَيهِوَآلِهِ) فرمودند: «اَكْرِمُوا اَوْلادَكُمْ وَ اَحْسِنُوا آدابَهُم»[1]. اگر کودک احساس کرامت و شخصیت کند و نیکو پرورش یابد، در این صورت به دنبال گنـاه و معصیت و کـارهای مبتذل نمیرود و آنها را دون شأن خود میداند. اگر در زندگیِ افرادی که به بزهکـاری و فسـاد و بیراهه کشیده میشوند، دقّت کنیم، متوجّه میشویم که اغلبِ آنان کسانی هستند که یا میان پدر و مادرشان اختلاف وجود داشته و یا در دوران کودکی تحقیر شدهاند و از کرامت نفس برخوردار نبودهاند. فرزندی که شخصیّتش زیر سئوال رفته، دیگر حریّت و آزادگی و بالندگی ندارد.
احترام به کودک و محبت به او از سفارشات دین مبین اسلام است. دین اسلام دین محبت است. اگر دانشآموز از طرف اولیای مدرسه و معلّمان، مورد مهر و محبت قرار گیرد، دیگر به هنگام تعطیلی مدرسه به علّت بارش برف و ... این همه خوشحال نمیشود.
«درس اديـب اگر بُوَد زمـزمـة محبّتی
جمعه به مکتب آوَرَد طفل گریزپای را»[2]
اگر فضای خانواده، فضای مهر و محبت باشد و فرزند از طرف خانواده احترام و محبت و تکریم شخصیت ببیند، دوستدار خانواده خواهد بود و به بیرون از خانه کشیده نخواهد شد. فرزند از هر کس که محبّت ببیند، او را دوست خواهد داشت و به او روی خواهد آورد. اگر از طرف پدر و مادر محبت ببیند، جذب آنان میشود. اگر از خاله و عمّه یا دایی و ... محبّت ببیند، جذب آنها میشود. اگر از طرف دوستان محبّت ببیند و آنان، او را تحویل بگیرند، به دوستـانش روی خواهد آورد. بـه همین ترتیب اگر از طرف اهـل قرآن و کسانی که در مجالس و محافل و هئیتهای عزاداری حضرت اباعبداللهالحسین(عَلَيهِالسَّلام) شرکت میکنند، محبّت ببیند، دوستدار قرآن و اهل بیت(عَلَيهِمُالسَّلام) خواهد بود، ولذا شایسته است که در چنین محافلی به کودکان و نوجوانان محبت شود.
پدران و مادران محترم باید در محیط خانه، به فرزندان خود بگویند که دوستشان دارند و به وجودشان افتخار میکنند. علّت اینکه فرزندان اغلب از پدر و مادر حرفشنوی ندارند و دوستانشان را ترجیح میدهند، این است که مدام فرزند را امر و نهی میکنند و فرزند پشت سرهم و پی در پی سرزنش میشود. در تربیت صحیح اولاد چند مطلب را باید مدّ نظر داشت:
1- فرزند نباید تحقیر و سرزنش شود.
2- با فرزندان نبايد با تندی و خشونت رفتار کرد.
3- فرزند نبايد با دیگری مقایسه شود. مقایسة فرزند حتی با خواهر و برادر خودش هم اصلاً صحیح نیست. پدر و مادری که خواهر و برادر را به رخ فرزندشان میکشند و او را تحقیر میکنند، اعتماد به نفس الهی او را میشکنند و در چنین صورتی انتظارِ داشتنِ فرزندانی با ایمان و قوی و مؤدّب و منظم، خیالی واهی و پوچ است.
در خاتمه لازم به يادآوری است که بیست و چهارمِ محرّمالحرام، سالگرد رحلت مرحوم مادر میباشد که از خداوند متعال برای ایشان و تمام اموات، علّو مرتبه خواستاریم.
«بارالها! به روان مقدس حضرت محمد و آل محمد(صَلَّیاللهُعَلَيهِوَآلِهِ) درود فرسـت و در امـر ظهـور و فرج مـولا و مقتـدایمـان حضـرت ولیّعصر(عجِّلاللهُتعالیفَرَجَهُالشَّريف) تعجیل بفرما. پروردگارا! توفيق بيداری از خواب گران غفلت و توبة حقيقی از تمام خطاها و قصورها و معاصی به همة ما مرحمت بفرمـا. خداوندا! همة ما را از شرّ نفس و شيطان و سقوط در ورطة هلاکت معنوی، مصون و محفوظ بفرما. پروردگارا! همة ما را از شيعيان و پيروان حقيقی حضرات اهل بيت عصمت و طهارت(عَلَيهِمُالسَّلام) مقرر بفرما و از شفاعت کبرای آن بزرگواران بهرهمند بفرما. به بیماران مؤمنین شفای عاجل عنایت بفرما. اموات محترم غریق رحمت بفرما. به مسلمانان ستمدیده علیالخصوص مردم مظلوم فلسطین، عراق و سوریه و يمن نجات کرامت بفرما».
«بِالنَّبِيِّ مُحَمَّدٍ وَ عِتْرَتِهِ الطّاهِرينَ
صَلَواتُکَ عَلَيهِ وَ عَلَيهِمْ اَجْمَعينَ»
1- گرامی بداريد فرزندانتان را و نيکو تربيتشان کنيد (تحرير المواعظ العدديّه، ص48).
2- محمّد حسين نظيری نيشابوری