در آخرین شبهای ماه مبارک رمضان قرار داریم که بنا به روایتی، «لیال عشر» میباشند «وَ الْفَجْر﴿1﴾ وَ لَيالٍ عَشْر﴿2﴾»[1]. این ده شب و روز، یک دورة فشرده از ماه مبارک رمضان است و خداوند این دورة فشردة پایانی را برای بندگانی قرار داده است که اگر تا آن زمان به پاکی و طهارت نرسیده و به هدف نائل نشدهاند، از این فرصت گرانقدر، کمال استفاده را بکنند. فرصتهای بسیار را پشت سر نهادیم و این ایّام باقیمانده، فرصتها و نفحات عظیم دیگری است که در حال تمام شدن است و باید از آنها بهره جست «اِنَّ لِرَبِّكُمْ فی اَيّامِ دَهْرِكُمْ نَفَحاتٍ اَلا فَتَعَرَّضُوا لَها»[2].
شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان که شب عظیمالقدری است سپری شده و حال آخرین شب جمعه ماه مبارک رمضان و آخرین شب ماه مبارک که شبهای بسیار مغتنمی است و امسال این دو شب با هم ادغام شده و دو فضیلت در هم گره خورده است و عید در عید است، در پیش روست. حضرت امام سجاد(عَلَيهِ السَّلام) در شب آخر ماه مبارک اینچنین به درگاه الهی مینالیدند که: «خداوندا با ناپدید شدن هلال ماه مبارک رمضان گناهان ما را نیز ناپدید فرما»[3]. حضرت امام صادق(عَلَيهِ السَّلام) نيز میفرمايند: «خداوندا! قرار نده آن را آخرين مرتبه از روزهام در ماه مبارک رمضان و پناه میبرم به تو اينکه طلوع کند فجر اين شب، مگر اينکه و به تحقيق آمرزيده باشی مرا»[4].
ما همه میهمان خداوند هستیم و خداوند خود دعوت فرموده و این جسارت را به ما بخشیده است که خود را در عین فقر و نداری، میهمان خداوند بدانیم. وسعت رحمت الهی، ما را جسور کرده، ولذا در این لحظات آخر ماه مبارک، همه یک امید و آرزو داریم و آن اینکه: میزبان کریم، میهمانانش را از باب خود دستخالی برنگرداند. از خصوصیّات بارز میزبان کریم و لازمة کرامت این است که هیچ کس را ردّالباب نمیکند. حال، آرزوی قلبی همة ما این است که میزبان کریم یک نگاه ویژه به قلوب ما فرماید که اولیاء و مقرّبان الهی همواره به دنبال این نگاه هستند و این مطلب آنها را از تمام خواستهها بازداشته است و شرط و شروط این نگاه ویژه را از آیه شریفة مورد بحث مییابیم که فرمود: پیامبرم، بگو اگر منافقان هم بیایند و استغفار کنند و تو برایشان طلب آمرزش نمایی، دست خالی برنمیگردند و با هر اندازه سنگینی گناه، با توبه و رحمت من مواجه میشوند. این آیـة شریفه، امروز هم شـامل همة انسانها میشود، فلذا ما هم از در توبة پروردگار وارد شده و از پیامبر اکرم(صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَ‌الِه) و آلطاهرینشان میخواهیم که برای ما طلب آمرزش نمایند. آن بزرگواران، پدران امت هستند «اَنا وَ عَلِیٌّ اَبَوا هذِهِ الْاُمَّةِ»[5] ولذا بیایید ما هم همانند فرزندان حضرت یعقوب(عَلَيهِ السَّلام) به حضور پدران معنوی خود بنالیم تا برای آمرزش ما دعا کنند «يا اَبانَا اسْتَغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا اِنّا كُنّا خاطِئينَ»[6]. ما جز باب خداوند و اهلبیت(عَلَيهِمُ السَّلام)، باب دیگری نمیشنـاسیم ولذا از بـاب توبـه و اهلبیت(عَلَيهِمُ السَّلام) که وسیعترین بابهاست وارد میشویم تا انشاءالله تعالی مورد عفو و آمرزش الهی قرار گیریم.
1- سوگند به فجر (سپيده دم)﴿1﴾ و سوگند به شبهای دهگانه﴿2﴾ (مبارکه فجر/1و2).
2- همانا برای پروردگارتان در روزهای زندگيتان نفحههایی است، آگاه باشید پس در معرض آن قرار دهيد (خود را) (بيان نورانی رسول خدا(صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَ‌الِه)؛ بحارالانوار، ج68، ص221).
3- صحيفة سجّاديّه، فرازی از دعای44
4- مفاتيحالجنان، در اعمال شب آخر ماه مبارک رمضان
5- من و علی دو پدر اين امّت هستيم (بيان نورانی رسول خدا(صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَ‌الِه)؛ بحارالانوار، ج23، ص259).
6-ای پدرِ ما آمرزش بخواه برای ما، همانا ما هستيم خطاکاران(مبارکهيوسف(عَلَيهِ السَّلام)/97).