خداوند متعال انسان را برای تطهیر و کمال آفریده و کلّ هستی را در خدمت او و «جُنُودُ السَّمواتِ وَ الاَرض» را خادم او قرار داده است تا انسان به تطهیر و تزکیه و کمال برسد. یکی از پدیدههای عالم برای تربیت انسان، فصل بهار است. وقتی انسان برای رشد و نمو و تعالی خلق شده، پر واضح است که سکون و رکود و تحجّر و در یک حال ماندن، محکوم است. دین مبین اسلام، صراط است و صراط برای رفتن و کمال است، نه توقّف و ایستادن.
فصل بهار، فصل رویش و شکفتن و رشد و نموّ است و حامل پیـامها و درسهایی برای عبرت گرفتن انسانهاست. یکی از درسهایی که انسان در فصل بهار اخذ میکند، درس آفتزدایی است. باغبان در فصل بهار انگلها و گیاهان مضّر و آسیبزا را ریشهکَن میکند تا گلها و گیاهان مفید برای رشد و نموّ خود شرایط لازم را بدست آورند. اگر گیاهان مضّر و سرطانی ریشه کن نشوند، گلهای زیبـا و گیاهان مفید رشد و نموّ نمیکنند. رذایل اخلاقی هم در وجود انسان، همانند گیاهان سرطانی میباشند که مانع رشد گلهای فضایل هستند. همانطور که انگلهای مزاحم که مانع رشد گیاهان مفید هستند، باید ریشهکن شوند تا گلها و گیـاهان رشد کنند، همانگونه خارهای رذایل و گناهان و معاصی و قذارتهای وجود انسان هم که مانع رشد فضایل اخلاقی است، باید ریشهکن شوند تا فضایل یکی پس از دیگری شکوفا شده و خود را بنمایانند که این، همان تهذیب و تزکیه است. خداوند متعال انسان را باغبان وجود خود قرار داده است و او را موظّف کرده تا روح و جان خود را آفتزدایی نماید و آن را از آفات بخل، حسد، کبر، غرور، ریا، خود بزرگ بینی، طمع، حرص، چشم به امکانات دیگران دوختن و ... که همگی ناشی از کوته نگری و جهل انسان است، پاک سازد. وقتی انسان دریافت که رذایل و معاصی رشد او را متوقّف کرده، بلافاصله سعی در ریشهکن نمودن آنها میکند تا گیاهان و گلهای فضایل رشد کنند.
وقتی خدای سبحان، بندگانش را دعوت به تهذیب و تزکیه و رشد و کمال و تقرّب فرموده، ابزار آن را هم در اختیار آنان قرار داده است. لکن، سعی و تلاش و تصمیم جدّی میطلبد که انسان به دنبال نفس حرکت نکند، هر چه دل خواست نگوید و نخورد و نرود. لازم است که انسان برای تمام حالات و رفتار و گفتارش حد و مرزی قائل باشد و به قول استاد جوادی آملی، عبدالهوٰی نباشد بلکه عبدالله باشد. اگر انسان، تابع هوی و هوس باشد، از تهذیب و تزکیه و رشد و صعود و تعالی باز میماند، درحالیکه برای انسان یک لحظه توقّف در مسیر صراط مستقیم جایز نیست و وظیفه دارد که پیوسته در حال حرکت و پیشروی باشد. خداوندی که انسان را دعوت به رشد و تعالی فرموده، دین او را هم آسان قرار داده است «يُريدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَ لا يُريدُ بِكُمُ الْعُسْرَ»[1].
بنابراین امید است، انشاءالله تعالی در سال جدید با نگاه به بهار و عبرتگیری از آن که تماماً درس عبودیّت و طهارت و معاد میدهد و با سعی و تلاش و تأسّی از حضرات انبیا و اوصیا(عَلَيهم السَّلام) و انجام واجبات و ترک محرّمات، به آن بزرگواران نزديک شویم و به این ترتیب با خدای سبحان که «نُورُ السَّمٰوٰاتِ وَ الْاَرْضِ»[2] است و حضرات معصومین(عَلَيهم السَّلام) که نورالله میباشند، ارتباط برقرار نمائیم. آری، آن بزرگواران نورالله هستند، همانطور که در زیارت روز چهارشنبه آنان را این چنین زیارت میکنیم: «اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ یا نُورَ اللهِ فی ظُلُماتِ الْاَرْضِ»[3]. بهشت دنیا و آخرت در تطهیر جان و عمل است و تطهیر، جز از طریق ارتباط با پاکان و مطهّران حاصل نمیگردد و فقط در سایة ارتباط با آن بزرگواران است که خزان وجود به بهار، و ظلمت وجود به نور تبدیل شده و نقص انسان جبران خواهد شد. هر نوری را خسوف و کسوفی است، امّا نوری که از «اَللَّهُ نُورُ السَّمٰواتِ وَ الْاَرْضِ» بر عبد حقیقی افاضه میشود، خسوف و کسوفی ندارد «اَللّهُمَّ الرْزُقْنا مِنْهُمْ».
1- خدا برای شما آسانی را میخواهد نه سختی را (مبارکه بقره/185).
2- نور آسمانها و زمین (مبارکه نور/35).
3- سلام بر شما ای نور خداوند در تاريکیهای زمين (مفاتیح الجنان، فرازی از زیارت چهار امام در روز چهارشنبه).