در جلسات سابق استفاده شد که بهشت، محصول عقل است و خداوند متعال به وسیلة عقل، عبادت میشود و با عقل، بهشت کسب میگردد. خدای سبحان برای بهشتیان نعمتهایی تدارک دیده که فقط در شأن ذات اقدس الهی است «فَلٰا تَعْلَمُ نَفْسٌ ما اُخْفِیَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ اَعْيُنٍ»[1] و کدام عاقل است که این سرایِ موقّت و آلوده به خون را که خوشی آن با ناخوشی و شادی آن با غم آمیخته است «راحتی با رنج و عیشش با ملال آمیخته»، با نعمتِ پایدار و بیزوالِ آخرت عوض کند و مفتونِ دنیای فانی و زرق و برق و زخارف ناپایدار آن گردد؟ انسان برای اینکه مفتون دنیا نگردد، باید از خداوند عقل بخواهد، همانطور که حضرت امام موسی کاظم(عَلَيهِ السَّلام) میفرمایند: «کسی که خواهان غنی شدن بدون مال، و آرامش دل از (گزند) حسادت، و سلامتی دین است، پس باید با تضرّع و زاری از خداوند بخواهد که عقلش را کامل کند»[2]. انسان معمولا در دنیا، همه چیز از خداوند میخواهد و علاوه بر نعمات مادّی و دنیوی، نعمتهای معنوی و باطنی بمانند ایمان و تقوای بالاتر، مقام سلم و تسلیم، مقام یقین و ... درخواست میکند، لکن عقل را که پایة تمام این نعمتهاست، درخواست نمی نماید. به عبارت دیگر انسان بهشت را از خداوند درخواست میکند، ولی راه رسیدن به آن را که عقل است از خداوند نمی خواهد. عقل، پـایه و اساس تمام سعادتها و کامیابیهای دنیا و آخرت است و عقلِ اوّل، وجود مقدّس حضرت پیامبر اکرم(صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ والِه) هستند.
پس بهشت برین با آن عظمتش که مایة پذیرایی پروردگار از بندگانش است، در همین دنیا به وسیلة عقل فراهم می آید. عقل حُکم میکند که انسان در این دنیا که محل کسب سعادت جاویدان است، سعادت حقیقی را تحصیل نماید. خداوند متعال در آیة صد و سی و سه سورة مبارکة آلعمران، پس از اینکه بهشت و نعمات آن را معرّفی میکند، می فرماید: «وَ سارِعُوا اِلٰى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْاَرْضُ اُعِدَّتْ لِلْمُتَّقينَ» و بشتابید به سوی مغفرتی از جانب پروردگارتان و بهشتی که عرض آن به وسعت آسمانها و زمین است و برای اهل تقوا آماده شده است. با توجّه به اینکه باطنِ تقوا بهشت است، لذا پیشتـازی در دنیا به وسیلة تقوا، پیشتـازی به بهشت میبـاشد. آری، سبقت گیرندگـان در دنیـا به تقوا، سبقتگیرندگان در بهشت هستند «وَ السّابِقُونَ السّابِقُونَ﴿10﴾ اُولئِكَ الْمُقَرَّبونَ﴿11﴾»[3]. همـانطور کـه حضـرت پیـامبر اسلام(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) میفرمایند: «مَنِ اشْتاقَ اِلَى الْجَنَّةِ سارَعَ فِی الْخَيْرات»[4]. همچنین حضرت امیرالمؤمنین امام علی(عَلَيه السَّلام) در تفسير آية شريفة «سارِعُوا اِلٰى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ ...»، میفرمايند: «اِلٰی اَداءِ الْفَرائِض»[5] سرعت بگيريد به بهشت با انجام واجبات. و در موردی فرمودند: «فَاِنَّكُمْ لَنْ تَنالُوها اِلّا بِالتَّقْوٰى»[6] و از اين جهت که تقوا محصول ايمان و عمل صالح میباشد، معلوم میشود آنچه که تقوا را به وجود می آورد، انجام واجبات و ترک محرّمات است.
1- پس نمیداند انسانی، آنچه مخفی شده برای ایشان از روشنی چشم (مبارکة سجده/17).
2- اصول کافی، ج1، ص18
3- و سبقت گیرندگانِ سبقت گیرنده﴿10﴾ آن گروه مقربین هستند﴿11﴾ (مبارکة واقعه/10و11).
4- کسی که مشتاق باشد به بهشت، سرعت میگیرد در کارهای نيک (بحارالانوار، ج74، ص96).
5- بحارالانوار، ج67، ص270
6- پس در حقيقت شما هرگز نمی رسيد به آن (بهشت) مگر با تقوا (بحارالانوار، ج67، ص270).