بعد از اینکه مطالبی پیرامون عید استفاده شد، مطلب دیگری که در مورد عید، حائز اهمیت و قابل توجه می باشد، این است که: اولیای الهی و مقرّبان درگاه حق و اهل معرفت و اهل معنا، در عید ظاهر، همواره در فکر عید دیگری هستند، همانطور که وجود مقدّس حضرت امام باقر(عَلَیهِ السَّلام) می فرمایند: «هيچ عيد قربان و عيد فطرى نمىآيد، مگر اينكه در آن روز غم و اندوه براى آل محمّد(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) تازه مىشود، پرسيدند: چرا چنين مىشود؟ آن حضرت فرمودند: زيرا آل محمّد(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) مىبينند كه حقّشان در دست ديگران است»[1] و حقیقتاً که حق آنان اداء نمی شود مگر اینکه دولت حقه ظهور کند. موحّد حقیقی در بطن اعیاد سِیر می کند، ولذا همواره در انتظار عید حقیقی است که همان ظهور دولت حق و دولت الله و دولت کریمۀ حضرت امام زمان(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) است. در تعالیم عالیۀ اسلامی وارد است که «فرج امام زمان(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) فرج خداوند است»[2]. حکومت امام زمان(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) هم حکومت الله است. دولت کریمه، آن دولتی است که به دست کریم اداره می شود و حق هر کسی در آن کریمانه داده می شود.
پس شیعۀ حقیقی و موحّد راستین و مسلمان واقعی در میان اعیاد ظاهری، در فکر آن عید حقیقی است و از آن عید حقیقی و واقعی غافل نیست و آن عید حقیقی، ظهور مولا و مقتدای بشریّت حضرت امام زمان(عجِّل الله تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) می باشد. در عید، شادی و بهجت و سرور است، لکن اولیای الهی در شادی ظاهری متوقّف نمیشوند و از ظـاهرِ عید عبور کرده و بـه عید حقیـقی توجه میکنند، چراکه میدانند عید واقعی، عیش حقیقی و لذت واقعی و سرور و خوشی و خرّمی حقیقی به هنگام ظهور دولت حق است. شادیِ ظهور چنان است که حضرت امام صادق(عَلَیهِ السَّلام) فرموده اند: «چون قائم ظهور كند، بالاى سر مؤمن روند در قبر او، و به او گويند: اى فلانى، به راستى صاحب الامر تو ظهور كرده، اگر خواهى خود را به او برسانى، برسان، و اگر خواهى در سايۀ كرامت پروردگار خود بيارامى، بيارام»[3]. البته این توفیق شامل حال بندگانی است که عمرشان را در مسیر بندگی و عبودیّت حق متعال سپری کرده و در درگاه باری تعالی لیاقت و شایستگی پیدا کرده اند. اینان به چند روزۀ دنیای فانی فریفته نشدند و سرمایۀ عمر را به زیباترین صورت سپری کردند.
پس شایسته است که ما هم تلاش کنیم تا آمادگی برای آن روز عظیم فراهم آوریم تـا لایق درک حضور و ظهور حضرت امام زمان(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) باشیم. قلوب باید مطهّر شوند تا ظرفی لایق برای ظهور حضرت امام زمان(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) فراهم گردد. مظروف باید با ظرف سنخیّت داشته باشد. جامعه باید قابل و لایق و نورانی گردد تا آن مظروف نورانی به نام وجود مقدس امام زمان(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) در آن جای بگیرد و ظهور تحقّق یابد. به فرموده اساتید معظّم «عصر درخشانِ ظهور را در دلها باید جُست». فلذا برای تحقّق این عید عظیم، دلها باید تطهیر گردند و تطهیر دل جز با توبه و تجدید عهد و پیمان و ناله و ندبه به درگاه حق سبحان حاصل نمیگردد.
در دین اسلام، چهار عید رسمی* وجود دارد که در تمام این اعیاد، دعای ندبه وارد شده است. یعنی شیعه در این اعیاد هم، طالب و مشتاق حضرت امام زمان(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) می باشد. آری در دل و بطن این اعیاد، حزن مبارک انتظار، همراه با شوق دیدار نهفته است، لکن این حزن، حزن مذموم نیست، بلکه حزن ممدوح است، چراکه هدفمند و امیدوارکننده می باشد. این حزن، یک شادی هدفمندی به دنبال دارد که نه تنها شادی غافلانه نیست، بلکه شادی بیدارباش است. پس عزیزان عید را شاد باشیم، ولی از شادیِ سرمستانه و غافلانه اجتناب کنیم. شادیها باید انسان را رشد دهند و او را به خدای شادی آفرین برسانند. از اینرو حال که یک سال دیگر از عمرمان سپری شد، شایسته است که سیری در پروندۀ اعمال خود داشته باشیم و توجه کنیم که اگر عالَم در حال عوض شدن و نو شدن است، انسان که اشرف کائنات می باشد، بطریق اولی شایستۀ نو شدن است، ولذا باید تغییر کند و در یک حال نماند. حضرت پيامبر اکرم(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) میفرمایند: «مَنِ اسْتَوٰى يَوْماهُ فَهُوَ مَغْبُونٌ وَ مَنْ كانَ غَدُهُ شَرّاً فَهُوَ مَلْعُونٌ»[4] هركس دو روزش يكسان باشد، زيان برده و هركس فردايش از امروزش بدتر باشد، ملعون است. از اینرو تلاش کنیم که مقام توحید و بندگیمان، بالاتر از سال قبل باشد. صبر و عفو و مدارا و بطور کلّی فضایل و مکرمت های اخلاقیمان بهتر از سال قبل باشد. اهتمام به واجبات و در رأس آنها نماز بالاتر از سال قبل باشد و نه تنها نماز صبحی از ما قضاء نشود، بلکه در اقامۀ نماز در اول وقت اهتمام ورزیم. اولیای الهی بالاترین لذتها را از نماز می برند. آن لذتی را که انسان های عادی از طعام می برند، اولیای الهی هزاران برابر آن را از نماز و یاد الهی می برند. سعی کنیم در سال جدید با تلبّس به صفات فاطمی از جمله صفت صدّیقۀ حضرت فاطمه زهرا(سَلامُ اللهِعَلَيها)، خود را در دل دوست جای دهیم «در دل دوست به هر حیله رهی باید کرد»[5]. صداقت، خمیرمایۀ انسان است و در مقابل، دروغ مهم ترین راهِ خروج ایمان و شقاوت انسان می باشد. در شناعت دروغ همین بس در کتاب «معراج السعادة» آمده است: «با هر دروغ، مَلَکی هفتاد هزار سال از انسـان دور می شود و بوی تعفّنی از دهـان دروغگو خـارج می شود که عرشیان به ذجّه درمی آیند». و این تعبیر در مورد هیچ یک از گناهان دیگر ذکر نشده است. سال جدید را سال صدّیقه بودن قرار دهیم و عهد کنیم که ان شاءالله تعالی حتی یک دروغ از زبان ما جاری نشود و به این طریق به حضرت صدّیقۀ کبری(سَلامُ اللهِ عَلَيها) نزدیک شویم. حضرت امام علی(عَلَیهِ السَّلام) می فرمايند: «لا يَجِدُ عَبْدٌ طَعْمَ الْايمانِ حَتّى يَتْرُكَ الْكَذِبَ هَزْلَهُ وَ جِدَّه»[6] هيچ بنده ای مزّۀ ايمان را نچشد، تا اينکه دروغ را ترك كند، چه شوخى باشد و چه جدّى. با صدق و راستی بخصوص در حوزۀ خانواده و با محبت و مهربانی و صفا و با روح تغافل، یعنی عیبها و اشتباه ها را دیدن و خود را به ندیدن زدن، ناهنجاريها را شنیدن ولی خود را به نشنیدن زدن، خود را به درگاه صادقان حقیقی وصل کنیم. در سال نو صادقانه با خداوند عهد کنیم که به پدران حقیقی خود نزدیک تر شویم «اَنَا وَ عَلِیٌّ اَبَوا هذِهِ الْاُمَّة»[7].
«شیر را بچـه همی مـاند بدو تو به پیغمبر چه می مانی بگو»[8]
پس با توجه به مطالب مذکور، معلوم می شود: در اثر تلاش و کوشش انسان در جهت کسب رضایت الهی، بندگی و عبودیّت حاصل میشود و قرب واقعی و احسن الحال و بهاری شدنِ حقیقی در پرتو عبودیّت و بندگی است. آری، وقتی انسان به مقام بندگی و عبودیّت نائل شد، از بارش و تابش آن ابرهای بارنده و خورشیدهای تابنده (انسانهای کامل) بهره مند می گردد و بذرهای وجودِ او شکوفا شده و به مقام احسن الحال و بندگیِ بالاتر نائل میگردد؛ به عبارت دیگر وقتی احسن الحالِ تلاشی از سوی بنده محقّق شد، احسن الحالِ پاداشی از سوی خداوند اعطاء می گردد «يا مُقَلِّبَ الْقُـلُوبِ وَ الْاَبْصارِ يا مُدَبِّرَ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ يا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْاَحْوالِ حَوِّلْ حالَنا اِلى اَحْسَنِ الْحال»[9].
«بارالهـا! بـه روان مقدّس حضـرت محمّـد و آل محمّـد(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) درود فرست و در امر ظهـور و فرج مـولا و مقتدایمـان حضـرت ولیّ عصر(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) تعجیل بفرما. پروردگارا! توفيق بيداری از خواب گران غفلت و توبۀ حقيقی از تمام خطاها و قصورها و معاصی به همۀ ما مرحمت بفرما. خداوندا! توفيق تأسّی از انسانهای کامل در تمام زمینه ها و سیراب شدن از چشمه کوثر به دست ساقی کوثر به همۀ ما عنایت بفرما. پروردگارا! توفیق صبر و شکر و تسلیم و رضا بر تمام دادهها و مواهب و نعمتها و تمام مصائب و مشکلات به همۀ ما کرامت بفرما. بارالها! توفيق کسب سرمایۀ عالی ترِ ایمان و تقوا و اخلاص و یقین به همۀ ما مرحمت بفرما. به بیماران مؤمنین شفای عاجل عنایت بفرما. اموات محترم غریق رحمت بفرما. به مسلمانان ستمدیده علی الخصوص مردم مظلوم فلسطین، عراق، سوریه و يمن نجات کرامت بفرما».
«بِالنَّبِيِّ مُحَمَّدٍ وَ عِتْرَتِهِ الطّاهِرينَ صَلَواتُکَ عَلَيهِ وَ عَلَيهِمْ اَجْمَعينَ»
۱- ما مِنْ عِيدٍ لِلْمُسْلِمينَ اَضْحًى وَ لا فِطْرٍ اِلّا وَ هُوَ يُجَدِّدُ لآِلِ مُحَمَّدٍ فِيهِ حُزْناً قُلْتُ وَ لِمَ ذاكَ قالَ لِاَنَّهُمْ يَرَوْنَ حَقَّهُمْ فی يَدِ غَيْرِهِم (الکافی، ج4، ص170).
[2]- برگرفته از برنامه سمت خدا
۱- اصول كافى، ترجمه كمرهاى، ج2، ص832
*اعیاد جمعه، فطر، قربان و غدیر
۱- ارشاد القلوب الى الصواب، ج1، ص87
۱- نشاط اصفهانی
۱- الكافي، ج2، ص340
۲- من و علی دو پدر اين امّت هستيم (بيان نورانی حضرت پيامبر اکرم(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ)؛ بحارالانوار، ج23، ص259).
۳- مولوی(رَحمَةُاللهِ عَلَیه)
[9]- ای برگردانندة قلبها و چشمها، ای تدبيرکنندة شب و روز، ای تغييردهندة حال و احوال، تغيير ده حالِ ما را به بهترين حال (بيان نورانی امام صادق(عَلَيهِ السَّلام)؛زاد المعاد، ص328).