همانطور که در بخش سابق استفاده شد زمان، زمان غبارروبی است و انسانهای الهی علاوه بر غبارروبی ظاهری به غبارروبی از چهره غمناکان و فقرا و مستمندان و کودکان مغموم می پردازند، لکن همین غبارروبی از فقرا و دردمندان، زمینة غبـارروبی دیگری را برای اهـل معرفت مهیّا میکند و آن غبارروبی دل است. سعی کنیم اوصاف کهنه را با خود به سال جدید نبریم. همانطور که انسان، با انفاق و احسان، اولین خدمت را به خود میکند، همانگونه با خوش اخلاقی، نیکی و عفو و بخشش و مبارزه با بخل و حسد و زدودن کینه ها از قلب، بالاترین خدمت را به خويشتن می نماید و درون او گلستان میشود، و با بیراهه روی و خلاف، اولین ظلم را به خود مینماید: «إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَها»[1] آنهایی که دیگران را راحت می بخشند، آرامش بیشتری دارند. خوشا به حال کسانیکه دلی بیکینه دارند و به صفت سریع الرّضای پروردگار مزیّن هستند و از ناسپاسی و اجحاف و ظلم مردم زود میگذرند و بزرگوارانه برخورد میکنند و درونی شفاف و زلال دارند و بدا به حال کسانیکه بدخواه دیگرانند و سؤظن دارند و توبه نمیکنند. حضرت پیامبر اکرم (صَلَّياللهُعَلَيْهِوَالِٰهِ) میفرمایند: «يا عَلِيُّ مَنْ لَمْ يَقْبَلِ الْعُذْرَ مِنْ مُتَنَصِّلٍ صادِقاً كانَ أَوْ كاذِباً لَمْ يَنَلْ شَفاعَتي»[2] یا علی کسیکه عذر تقصیرکاری را چه صادق و چه کاذب، قبول نکند و او را نبخشد، به شفاعت منِ پیامبر نمیرسد. بیست و سه سال متمادی بر سر حضرت پیامبر اکرم(صَلَّياللهُعَلَيْهِوَالِٰهِ) بلاها آوردند و مصیبتها رسانیدند ولی آن حضرت، در روزی که قدرت انتقام داشتند، فرمان عفو عمومی صادر کردند. آری الگوی ما در عفو و بخشش چنین بزرگ انسانی است و وقتی انسان چنین الگوهایی داشت دیگر به خود اجازه نمیدهد که عذر تقصیرکاران را نپذیرد و آنها را نبخشد.
پيامبر گرامی اسلام(صَلَّياللهُعَلَيْهِوَالِٰهِ) که به فرمودة خداوند متعال رحمتی برای عالميان هستند، در مورد حُسن خلق میفرمايند: «حُسْنُ الْخُلْقِ نِصْفُ الدّينِ»[3]. امام صادق(عَلَيهِ السَّلام) نيز فرمودند: «کسیکه این سه صفت را داشته باشد، من بهشت را برای او تضمین میکنم. 1- خوشرفتاری 2-انصاف 3- انفاق کردن در وقت نداری و تنگدستی»[4]. آن بزرگوار در بيان نورانی ديگری میفرمايند: «عَلَيْكُمْ بِحُسْنِ الْخُلُقِ فَإِنَّهُ يَبْلُغُ بِصَاحِبِهِ دَرَجَةَ الصَّائِمِ الْقَائِم»[5] فرد خوشاخلاق مانند کسی است کـه شبها، نماز شب میخواند و روزها، روزه میگیرد و به فرمودة امام صادق(عَلَيهِ السَّلام)، بهشت برای او تضمین میشود. همچنين مذکور است: «اَلْاِنْصافُ نِصْفُ الدّينِ»[6] کسی که انصاف دارد، نصف دین را داراست.
بهترین دعا در پایان سال، همان دعای قرآن کریم میباشد که: «رَبِّ أَدْخِلْني مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْني مُخْرَجَ صِدْق»[7] پس شایسته است که صادقانه با خداوند معامله کنیم و دخول و خروج صادقانه داشته باشیم و مقدمات احسن الحال را با اطاعت و تسلیم و انفاق و گره گشایی از مردم، فراهم آوریم تا انشاء الله تعالی وقتی که در لحظة تحویل سال، از خداوند احسن الحال طلب میکنیم خداوند هم از باب لطف و احسان و پاداش، ما را متحول نموده و حال ما را به زیباترین حالها تغییر دهد «حَوِّلْ حالَنٰا اِلیٰ اَحْسَنِ الْحال»[8].
«بارالها! به روان مقدس حضرت محمد و آل محمد(صَلَّياللهُعَلَيْهِوَالِٰهِ) درود فرست و در امر ظهـور و فرج مولا و مقتـدایمـان حضـرت ولیّ عصـر (عَجَّلَ الله تَعالي فَرَجَهُ الشَّريف) تعجیل بفرما. خداوندا! توفیق تهذیب و تزکیه و پاکسازی نفس و زدودن خارهای رذایل و آراستگی به گلهای فضائل به همة ما مرحمت بفرما. پروردگارا! توفیق بهره مندی از روزی حلال و طیّب به همة ما عنایت بفرما. بارالها! توفیق انفاق خالصانه از هر آنچه که به ما ارزانی داشته ای، به همة ما کرامت بفرما. خداوندا! توفیق تأسی از انسانهای کامل به همة ما مرحمت بفرما. به بیماران مؤمنین شفای عاجل عنایت بفرمـا. اموات محترم غريق رحمت بفرمـا. بـه مسلمانـان ستمديده علي الخصوص مردم مظلوم فلسطين و عراق نجات کرامت بفرما».
«بِالنَّبِيِّ مُحَمَّدٍ وَ عِتْرَتِهِ الطّاهِرينَ صَلَواتُکَ عَلَيهِ وَ عَلَيهِمْ اَجْمَعينَ»
1- اگر نيکی کرديد، نيکی کرديد بر خودتان و اگر بدی کرديد پس بر خودتان است (مبارکه اِسراء/7).
2- من لا يحضره الفقيه، ج4، ص353
3- حُسن خلق نصف دين است (وسائل الشّيعه، ج8، ص507).
4- رادیو معارف
5- بر شما باد حسن خلق، پس در حقيقت آن میرساند صاحبش را به درجة روزهدارِ شب زنده دار (بحارالانوار، ج66، ص370).
6- بيان نورانی امام صادق(عَلَيهِ السَّلام)؛ اينترنت
7- پروردگار من، داخل کن مرا، داخل کردنی صادقانه و خارج کن مرا، خارج کردنی صادقانه (مبارکه اِسراء/80).
8- مفاتيح الجنان، بخشی از دعای هنگام تحويل سال