از زيباترين انفاقها در حق اهل بيت(عَلَيهِم السَّلام) انفاق در روز مقدّس غدير است، چراکه هر روزی که عظيم است، کار خير و عبادت در آن روز نيز از عظمت بالايی برخوردار است. عيد غديرخم، اعظم اعياد است و بالاتر از آن وجود ندارد. از امام صادق(عَلَيهِ السَّلام) سئوال شد که: آيا بالاتر از عيد فطر و قربان عيد ديگری وجود دارد؟ فرمودند: «آرى، باعظمتتر و شريفتر از آن دو، روزى است كه در آن اميرمؤمنان على(عَلَيهِ السَّلام) به امامت و خلافت منصوب و رهبر امّت شد»[1]. در روايت ديگری از امام رضا(عَلَيهِ السَّلام) آمده است: «اِنَّ يَوْمَ الْغَديرِ بَيْنَ الْاَضْحى وَ الْفِطْرِ وَ الْجُمْعَةِ كَالْقَمَرِ بَيْنَ الْكَواكِب»[2]. علّت اينکه عيد غدير دارای چنين عظمتی است، اين است که با غدير، دين کامل شده و نعمت تمام گشته و دشمن مأيوس شده و دين، مرضیّ پروردگار قرار گرفته است «اَلْيَوْمَ يَئِسَ الَّذينَ كَفَرُوا مِنْ دينِكُم... اَلْيَوْمَ اَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ اَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتی وَ رَضيتُ لَكُمُ الْاِسْلامَ ديناً»[3]. عيد غدير اقيانوسی است که هرچه در مورد آن گفته شود، حق مطلب ادا نمیشود، چراکه بقای دين و اسلام و قرآن در پرتو آن است. غدير، زيباترين محصول مبعث و حضرت علی(عَلَيهِ السَّلام)، زيباترين حاصل عمر مبارک حضرت پيامبر اسلام(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) است. لکن بقای مبعث به غدير میباشد. اگر به دنبال مبعث و نبوّت، غدير و ولايتی نبود، دين ابتر می ماند. خداوند متعال در پاسخ کسانی که نبوّت را منهـای ولايت قبول میکردند و منتظر رحلت حضرت پيامبر اسلام(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) بودند تا دين ختم شود، می فرمايد: «اِنّا اَعْطَيْناكَ الْكَوْثَر﴿1﴾... اِنَّ شانِئَكَ هُوَ الْاَبْتَرُ﴿3﴾»[4] پيامبرم، ما به تو کوثر عطا کرديم، يعنی ما به تو دين و توحيد و حضرت فاطمه(سَلامُ اللهِ عَلَيها) و حضرت علی(عَلَيهِ السَّلام) داديم. در حديث قدسی آمده است: «يا اَحْمَدُ لَوْلاکَ لَما خَلَقْتُ الْاَفْلاکَ وَ لَوْلا عَلِىٌّ لَما خَلَقْتُکَ وَ لَوْلا فـاطِمَةُ لَمـا خَلَقْتُکُمـا»[5] پيـامبرم، اگر تو نبودی، افلاک را خلق نمیکردم و اگر علی نبود، تو را خلق نمیکردم و اگر فاطمه نبود، شمـا دو نفر را خلق نمیکردم. البتّه نه اينکه مقام حضرت فاطمه(سَلامُ اللهِ عَلَيها) يا حضرت علی(عَلَيهِ السَّلام) از مقام حضرت پيامبر(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) بالاتر است، بلکه ريشة دين و رسالتِ حضرت پيامبر اسلام(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) با وجود مقدّس حضرت علی(عَلَيهِ السَّلام) و ولايت آن بزرگوار و حضرت فاطمه زهرا(سَلامُ اللهِ عَلَيها) و ائمّة اطهار(عَلَيهِم السَّلام) کامل شده و ادامه می يابد و جهانی و جاودانی میشود و الی يوم القيامه بشريّت را اداره می کند. آری، اين است مقام غدير.
فردی از اصحاب امام رضا(عَلَيهِ السَّلام) روايت میکند که: «در روز عيد غدير، به منزل امام(عَلَيهِ السَّلام) رفتم، عدّه ای از ياران خاص ايشان هم آنجا بودند، امام(عَلَيهِ السَّلام) آنها را نيز برای افطار دعوت کرده بودند، امام(عَلَيهِ السَّلام) و اطرافيانشان همگی لباسهای نو بر تن کرده بودند... امام(عَلَيهِ السَّلام) دربارة فضيلت و تاريخ و رويدادهای روز غدير سخنرانی کردند، مدّتی بعد غلامان امام(عَلَيهِ السَّلام)، بسته هايی آوردند، امام(عَلَيهِ السَّلام) برای خانوادة همة حاضران عيدی و هديه های مختلف مانند غذا، لباس و حتّی انگشتر و کفش آماده کرده بودند و به آنها تقديم نمودند»[6]، همچنين فرمودند: «طعام دادن به مؤمنی در اين روز، مثل طعام دادن به جميع پيامبران(عَلَيهِم السَّلام) و صدّيقان است»[7] و در خطبة اميرالمؤمنين امام علی(عَلَيهِ السَّلام) در روز غدير آمده است که: «هر کس افطار دهد مؤمن روزه دار را در شب به هنگام افطار، مثل آن است که ده فئام را افطار داده باشد، شخصی عرض کرد: يا اميرالمؤمنين فئام چيست؟ فرمودند: صدهزار پيغمبر و صدّيق و شهيد»[8]. باز از حضرت امام رضا(عَلَيهِ السَّلام) مذکور است که فرمودند: «کسی که يک درهم در اين روز به برادران مؤمن خود بدهد، برابر است با صدهزار درهم در غير اين روز»[9]. نسیمهای مقدّسی که در عیدغدیر میوزد، نظیر و مانند ندارد و چه زیباست که خود را با احسان و انفاق، در معرض این نسیمها قرار دهیم.
عيد غدير، بالاترين روزهاست و اعمال خير در اين روز بالاترين اجر را دارد و بر اين اساس که بالاترينِ اعمال خير توبه است، لذا خوشا به سعادت کسانی که با توبة حقيقی از راه ميانبُر به مقصد می رسند. شب توبة هر کسی شب قدر اوست و وقتی توبه در عيد غدير انجام میيابد، پرواضح است که از چه اجر بالايی برخوردار است. شاد کردن قلوب مؤمنين، انفاق و احسان، رفتن به زيارت مؤمنين، شادباش و عرض تبريک و سپاسگزاری از ذات لايزال الهی، به خاطر نعمت ولايت و امامت از امور بافضيلت در اين روز است «اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذی جَعَلَنا مِنَ الْمُتَمَسِّكينَ بِوِلايَةِ اَميرِالْمُؤمِنينَ وَ الْاَئِمَّة(عَلَيهِم السَّلام)»[10]. حضرت امام رضا(عَلَيهِ السَّلام) فرمودند: «هر کس به زيارت برادر ايمانى خود رود، خداوند هفتاد نور در قبر او روشن مىكند و قبرش را وسعت ميدهد»[11]. بالاترين نعمت، نعمت امامت و ولايت است، چراکه دين بـا ولايت حضرت علی(عَلَيهِ السَّلام) کامل و جاويدان میشود و الی يوم القيامه بشريّت را اداره میکند. اگر دينِ حضرت پيامبر اسلام(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) کامل نبود، خداوند متعال قطعاً بعد از اين دين، دين و پيامبر و کتاب ديگری ارسال میفرمود، لکن وقتی حضرت پيامبر اسلام(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) خاتم رسل و قرآن کريم خاتم کُتُب میباشد، معلوم میشود که اين دين جهانی و جاودانی است و قادر است بشريّت را تا روز قيامت اداره کند و اين جاودانگی و جهانی بودن با ولايت حضرت علی(عَلَيهِ السَّلام) است و به اين سبب ولايت، بزرگترين و بالاترين هدية پروردگار به ما انسانهاست.
عيدی دادن به کودکان در عيد غدير برای ايجاد محبّت اهل بيت(عَلَيهِم السَّلام) در دل کودکان و ولايتمدار نمودن آنان نقش بسزايی دارد. از کودکی بايد کام کودکان را با نام حضرت امام علی(عَلَيهِ السَّلام) و اولاد طاهرين آن بزرگوار شيرين کرد تا محبّ آن بزرگواران گردند.
1- پاداش نيکیها و کيفر گناهان، ص205
2- همانا روز غدیر در ميان روز قربان و روز فطر و روز جمعه مانند ماه بین ستارگان است (مسند الامام الرضا(عَلَيهِ السَّلام)، ج2، ص18).
3- امروز مأيوس شدند کافران از دين شما ... امروز کامل نمودم برای شما دينتان را و تمام کردم برای شما نعمتم را و راضی شدم برای شما اسلام را به عنوان دين (مبارکه مائده/3).
4- همانا ما به تو کوثر عطا کرديم﴿1﴾... همانا دشمن تو، اوست ابتر﴿3﴾ (مبارکه کوثر/1و3).
5- الجنّة العاصمة، ص149
6- مصباح المتهجّد، ص752
7- مفاتیح الجنان، در اعمال روز عيد غدير
8- مفاتیح الجنان، در اعمال روز عيد غدير
9- مفاتیح الجنان، در اعمال روز عيد غدير
10- حمد باد خدايی را که قرار داد ما را از تمسّک جويندگان به ولايت اميرالمؤمنين و ائمّه(عَلَيهِم السَّلام) (مسند الامام رضا(عَلَيهِ السَّلام) ، ج2، ص19).
11- اخبار و آثار حضرت امام رضا(عَلَيهِ السَّلام)، ص569