علاوه بر این همه برکات عظیمه که در ماه مبارک رمضان وجود دارد، در نیمۀ این ماه، یک اتفاق آسمانی دیگر نیز رخ داده که این برکات را چندین برابر کرده است و آن، این است که خدای سبحان در نیمۀ این ماه، به وجود مقدّس حضرت امیرالمؤمنین علی(عَلَيهِ السَّلام) و حضرت فاطمه زهرا(سَلامُ اللهِ عَلَیها) اولین فرزندشان، وجود مقدّس و نازنین حضرت امام حسن مجتبی(عَلَيهِ السَّلام) را اِعطاء فرمود «مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ يَلْتَقِيانِ﴿19﴾ بَيْنَهُما بَرْزَخٌ لا يَبْغِيان﴿20﴾ فَبِاَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ﴿21﴾یَخْرُجُ مِنْهُمَا الْلُؤْلُؤُ وَ الْمَرْجانُ﴿22﴾»[1] که اوّلین نوه و سبط اکبر حضرت پیامبر اسلام(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَ آلِه) میباشند و در عظمت آن بزرگوار همین بس که رسول خدا(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَ آلِه) فرمودند: «اَلْحَسَنُ هَدِيَّةٌ مِنْ رَبِّ الْعالَمين»[2]. اگر ماه مبارک رمضان سراسر عید است، وجود مقدّس حضرت امام حسن(عَلَيهِ السَّلام)، عید مجسّم هستند. اگر ماه مبارک رمضان ماه کرامت است، حضرت امام حسن(عَلَيهِ السَّلام)، کریم اهل بیت(عَلَيهِمُ السَّلام) و کرامت مجسّم هستند که خداوند این موهبت و تحفۀ ربّانیه را برای بشریّت به عنوان دوّمین امام و چهارمین معصوم در این ماه باکرامت، عنایت فرموده است. حضرت امام صادق(عَلَيهِ السَّلام) در عظمت آن بزرگوار میفرمایند: «اَلْحَسَنُ اَفْضَلُ مِنَ الْحُسَيْن»[3]. آری اگر شهدای کربلا آن رشادت و ایثار و فداکاری را از خود نشان دادند، به برکت مکتب حضرت امام حسن(عَلَيهِ السَّلام) و تربیت در آن مکتب بود. شهدای کربلا، تربیت شدگان مکتب امام حسن مجتبی(عَلَيهِ السَّلام) بودند. از اینرو توجه کنیم که خدای سبحان چه برکت عظیمهای را در نیمۀ ماه مبارک رمضان بر بندگانش ارزانی فرموده است.
شب و روز ولادت حضرت امام حسن مجتبی(عَلَيهِ السَّلام) شب و روز عید است و در ملکوت و ملاء اعلی جشن و سرور برپاست، چراکه آن بزرگواران در آسمانها از زمین شناختهترند، همانطور که مولای متّقیان اميرالمؤمنين علی(عَلَيهِ السَّلام) فرمودند: «اَيُّهَا النّاسُ سَلُونی قَبْلَ اَنْ تَفْقِدُونی فَلَاَنَا بِطُرُقِ السَّماءِ اَعْلَمُ مِنّی بِطُرُقِ الْاَرْض»[4] ای مردمان! بپرسید از من، قبل از آنکه مرا از دست بدهید، پس البته من به راه های آسمان، از راه های زمین آشناتر هستم. حال چه کنیم تا از این همه برکات ماه مبارک رمضان و شب و روز ولادت حضرت امام حسن مجتبی(عَلَيهِ السَّلام) بهره مند گردیم و آنها را کاربردی نماییم؟ همانطور که سابقاً نیز استفاده شده، اوّلین قدم در این مسیر مبارک پرهیز است. آنچنان که از بیانات نورانی حضرات معصومین(عَلَيهِمُ السَّلام)، آن طبیبان روح و جان استفاده شده، اوّل باید پرهیز از معصیت باشد که همان آفت زدایی و آسیب زدایی و رهزن زدایی و مانع زدایی است تا از آن همه برکات و فیوضات بهرهمند گردید «دیو چو بیرون رود فرشته درآید»[5]. تا دیوِ معصیت و گناه ریشه کن نگردد، فرشتۀ نعمت و کرامت وارد نمیگردد. انسـان بـا تعقّل و تفکّر و اندیـشه میتواند محل ورود گرد و غبار معاصی را به جانش پیدا کند و دریابد که شیشه شکسته ها و رهزنها در کدام منطقه از بندگی اش قرار دارند که مانع رشد معنوی او میشوند. با تعقّل و تفکّر میتواند دریابد که چرا با وجود اینکه تمام دعوتها از سوی خدای سبحان رو به بالا و رشد و تعالی است، ولی او به زمین چسبیده است؟! اولیای الهی و انسانهای والا که به مقامات رفیعه و منیعه نائل شده اند، انسانهایی هستند که لحظه ای از خود غافل نبوده اند و هر لحظه در حال مراقبه بوده و در کارها و فکر و ذهن و اندیشه شان اِشراف کامل داشته اند.
حضرات انبیاء و اوصیای عظام(عَلَيهِمُ السَّلام) در مسیر هدایت انسانها، همواره بر روی درد جامعه دست گذاشتهاند. یکی از دردهای جامعه و شیشه شکسته های عصر حاضر، گرفتاری و اعتیادِ برخی افراد به شبکه های اجتماعی و فضاهای مجازی است که تماماً از سوی دشمن برای غارت اعتقادات، مخصوصاً اعتقادات نوجوانان و جوانان، و تباه و نابود کردنِ مبانی دینی و اعتقادی آنان طراحی و برنامه ریزی شده و به صورت معضل اجتماعی و فاجعۀ ملّی درآمده است. البته منظور این نیست که فضای مجازی بطور کامل حذف شود، بلکه مراد، مدیریّت صحیح آن و بهره گرفتن در زمینه هـای مفید و سـازنده میباشد تا مانع از اتلاف سرمایۀ عمر و جوانی شود که بالاترین سرمایه است.
پس اوّلین و مهم ترین قدم برای بهره مندی از فیوضات و برکات ماه مبارک رمضان و ضیـافت الهی، خودداری از معاصی و گناهان میباشد. «يكی از شاگردان امام صادق(عَلَيهِ السَّلام) از ايشان پرسيد: در مورد اعمال ما، فرشتگان آنچه می بينند را می نويسند، امّا در مورد خاطرات و نيّت هايی كه فقط از دل گذرانده ايم و هنوز به لباس عمل درنياورده ايم، چگونه عمل می كنند؟... فرشتگان چگونه از اين اسرار درونی آگاه می شوند؟ حضرت در پاسخ فرمودند: آيا بوی باغ و بستان، با بوی كثافت و گنداب يكی است؟ اگر از كنار باغی پر گل و معطّر بگذريد، بوی خوبی احساس می كنيد و چنانچه بوی بد به مشام انسان برسد، می فهمد كه اينجا كثافت و زباله است، پس از بو می توان فهميد كه از كنار باغ می گذريم يا از كنار چاه. فرشتگان نيز از بوی خوشِ قلب مؤمن، اسرار، نيّت ها و ارادۀ خير، طيّب و طاهر او را می شناسند و نيز از بوی بد بعضی، از پليدیِ درون آنها آگـاهی می يابند»[6]. با توجه به بیان مبارک آن بزرگوار این حقیقت روشن میگردد که گناه، انسان را بدبو میکند و بوی تعفّن گناه به مشام فرشتگان میرسد و فرشتگان از بوی تعفّن گناه، اعم از علنی یا مخفی، آن را تشخیص میدهند. پس همانطور که در روز قیامت مجرمان با صورت هایشان شناخته میشوند «يُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسيماهُم»[7]، همانگونه بوی تعفّن گناه نیز موجب شناخته شدنِ گناهکار در نزد ملائک میگردد. امّا خداوند متعال، رحیم و غفور است و ماه مبارک رمضان، ماه توبه و استغفار می باشد و با توبه و استغفار حقیقی، نه لفظی و لسانی، میتوان این لجن ها را زدود و جان را پاک و طاهر نمود، همانطور که وجود مبارک حضرت امام علی(عَلَيهِ السَّلام) فرمودند: «تَعَطَّرُوا بِالْاِسْتِغْفارِ لا تَفْضَحَنَّكُمْ رَوائِحُ الذُّنُوب»[8] با توبه و استغفار جانتان را معطر نمایید تا بوی گناهانتان شما را رسوا ننماید. درمان درد گناهان، توبه و استغفار است و ماه مبارک رمضان مقرّر شده تا انسان با توبه و بازگشت حقیقی زنگارها را بزداید و ملازم درگاه الهی گردد. ماه مبارک رمضان، بهار تمام اعمال خیر، خصوصاً توبه و استغفار است که جوانان عزیز در اولویّت قرار دارند، چراکه خدای سبحان و محبوبانش، جایگاه خاصّی برای جوانان قائلند، همانطور که حضرت پيامبر اکرم(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَ آلِه) میفرمایند: «ما مِنْ شَیْءٍ اَحَبَّ اِلَى اللهِ مِنْ شابٍّ تائِب»[9] هیچ چیز در نزد خداوند محبوبتر از جوان توبه کار نیست.
انسان در روز قیامت با چهرۀ عملش محشور میگردد و به عبارت دیگر، انسان با آن اعمالی که از دنیا و در فرصت عمرش انجام داده، چهرۀ خود را در روز قیامت رقم میزند. دنیا دار اختیار است و انسان در این جهـان سرنوشت ابدی و ابدیّت خود را با انتخاب خود رقم میزند.
عزیزان! برای خلاصی از رهزنها و آفتها باید زره بر تن کرد و تقوا بالاترین لباس و زره است «وَ لِباسُ التَّقْوى ذلِكَ خَيْرٌ»[10]. تقوا لباسی است که انسان را در برابر گناهان محافظت و صیانت میکند. وجود مقدّس حضرت امیرالمؤمنین امام علی(عَلَيهِ السَّلام) میفرمایند: شما تقوا را صیانت کنید، سپس در صیانت تقوا درآیید «فَصُونُوها وَ تَصَوَّنُوا بِها»[11].
حال در اینکه چگونه میتوان تقوا را صیانت نمود، قابل توجه است که: تقوا دو شاخۀ اصلی دارد، انجام واجبات و ترک محرّمات. با رعایت این دو، تقوای الهی اعطاء میشود. وجود مقدّس حضرت پيامبر اکرم(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَ آلِه) به سینۀ مبارکشان اشاره کرده و فرمودند: «اَلتَّقْوى هاهُنا»[12] تقوا اینجاست. یعنی تقوا مسئلۀ قلبی و ملکۀ وجودی است. اگر انسان این دو شاخه را رعایت کند، تقوا در جان او مستقر میشود و در این صورت میتواند خود را از رهزنها و آفتها حفظ کند.
«بارالهـا! بـه روان مقدّس حضـرت محمّـد و آل محمّـد(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) درود فرست و در امر ظهـور و فرج مـولا و مقتدایمـان حضـرت ولیّ عصر(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) تعجیل بفرما. پروردگارا! توفيق بيداری از خواب گران غفلت و توبۀ حقيقی از تمام خطاها و قصورها و معاصی به همۀ ما مرحمت بفرما. خداوندا! توفيق تأسّی از انسانهای کامل در تمام زمینه ها و سیراب شدن از چشمه کوثر به دست ساقی کوثر به همۀ ما عنایت بفرما. پروردگارا! توفیق صبر و شکر و تسلیم و رضا بر تمام داده ها و مواهب و نعمتها و تمام مصائب و مشکلات به همۀ ما کرامت بفرما. بارالها! توفيق کسب سرمایۀ عالی ترِ ایمان و تقوا و اخلاص و یقین به همۀ ما مرحمت بفرما. به بیماران مؤمنین شفای عاجل عنایت بفرما. اموات محترم غریق رحمت بفرما. به مسلمانان ستمدیده علی الخصوص مردم مظلوم فلسطین، عراق، سوریه و يمن نجات کرامت بفرما».
«بِالنَّبِيِّ مُحَمَّدٍ وَ عِتْرَتِهِ الطّاهِرينَ صَلَواتُکَ عَلَيهِ وَ عَلَيهِمْ اَجْمَعينَ»
[1]- روان کرد دو دریـا را کـه بـه هم برسند﴿19﴾ بین آن دو حائلی است کـه به هم مخلوط نمیشوند﴿20﴾ پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟﴿21﴾ از هر دو دریا مروارید و مرجان خارج می کند﴿22﴾ (مبارکه الرّحمن/۱۹و۲۰و21و22).
[2]- حسن، هديهای از پروردگار عالميان است (بحارالانوار، ج43، ص331).
[3]- امام حسن(عَلَيهِ السَّلام) افضل از امام حسين(عَلَيهِ السَّلام) است (بحارالانوار، ج25، ص249).
[4]- نهج البلاغه، خطبه۱۸۹، بند۵
[5]- حافظ(عَلَيهِ الرَّحمَة)
[6]- الكافي، ج2، ص429
[7]- شناخته میشوند گناهکاران با چهره هايشان (مبارکه الرحمن/۴۱).
[8]- تفصيل وسائل الشيعه، ج16، ص70
[9]- روضة الواعظين و بصيرة المتعظين، ج2، ص481
[10]- و لباس تقوا آن بهتر است (مبارکه اعراف/۲۶).
[11]- نهج البلاغه، خطبه۱۹۱، بند۱۱
[12]- بحارالانوار، ج74، ص90