همانطور که سابقاً استفاده شد، ارزش تمام اعمال صالحات اعم از انفاق و صدقات و خیراتِ واجب و مستحب به اخلاص است. اگر ارزش طلا به خالص بودن آن است، ارزش انسان هم به خلوص عمل اوست. بسیار زیباست که انسان تمام کارهایش را برای خداوند انجام دهد و در هر کاری که انجام میدهد، فقط یک نیّت و قصد و هدف داشته باشد و آن «ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللهِ» باشد. به همین علّت به ما آموختند که از خداوند چنین درخواست نمائیم: «اِلهی اَنْتَ لی كما اُحِبُّ وَفِّقْنی لِما تُحِبّ»[1] خدایا تو همانگونه هستی که من دوست دارم، مرا موفق گردان به آنچه که دوست می داری. وقتی بنده در حد خودش رضایت الهی را فراهم آورد، خداوند نیز از بنده اش راضی شده و رضایت او را جلب مینماید. خدایی که خزائن آسمانها و زمین به دست اوست، خوب میداند که چگونه بنده اش را راضی نماید و پرواضح است که وقتی خداوند بخواهد بنده اش را راضی کند، چگونه او را راضی خواهد کرد، تا میرسد به وجود مقدّس حضرت پیامبر اکرم(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) که محبوبترین و عزیزترین و زیباترین مخلوق پروردگارند و خداوند متعال در سورۀ ضحی خطاب به ایشان میفرماید: «وَ لَسَوْفَ يُعْطيكَ رَبُّكَ فَتَرْضى»[2] پیامبرم آنقدر به تو عطا میکنم تا راضی شوی. جریان بدین قرار بود که مدّتی وحی از آن حضرت قطع شد و دشمنان زبان به شماتت گشودند و قلب مبارک آن بزرگوار شکسته شد و خداوند این سوره را نازل نمود و فرمود: پیغمبرم، خداوند تو را ترک نکرده و دشمن نگرفته است «ما وَدَّعَكَ رَبُّكَ وَ ما قَلى﴿3﴾ وَ لَلْآخِرَةُ خَيْرٌ لَكَ مِنَ الْاُولى﴿4﴾ وَ لَسَوْفَ يُعْطيكَ رَبُّكَ فَتَرْضى﴿5﴾»[3] که این آیۀ شریفه در مورد شفاعت رسول خدا(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) است و پرواضح است حضرت پیامبر اکرم(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) که بزرگترین دغدغه شان در طول عمر شریفشان گمراهی امّت بود، آن زمان راضی میشوند که اِذن شفاعت گنهکاران امّت به ایشان داده شود. البته تمام گناهان مشمول قانون شفاعت نمیشوند. خداوند متعال در تأیید این مطلب در مبارکۀ ماعون میفرماید: «فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّين﴿4﴾ الَّذينَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ﴿5﴾»[4] پس وای بر نمازگزارانی که در نمازهایشان سهل انگار هستند. یعنی کسی که نماز میخواند، ولی نماز صبح او قضا میشود و یا سایر شئونات و ادب ظاهری و باطنی را در نماز رعایت نمیکند، در ردیف «ساهون» قرار خواهد گرفت. حضرت امـام صادق(عَلَيهِ السَّلام) میفرمایند: «لا يَنالُ شَفاعَتَنا مَنِ اسْتَخَفَّ بِالصَّلاة»[5] شفاعت ما به کسی که نماز را خوار و خفيف بشمارد، نخواهد رسید. انسان به میزان قابلیّت و شایستگی که با ایمان و تقوا و عمل برای خود فراهم میکند، از شفاعت آن بزرگواران بهره مند خواهد بود. وقتی خداوند به پیغمبرش میفرماید: آنقدر به تو میدهم که راضی شوی، یعنی امّت آن حضرت هم به میزان ایمان و عمل و قابلیت و شایستگی که برای خود فراهم میآورند، از رضایت الهی بهره مند خواهند بود.
وقتی از آیۀ شریفه چنین استفاده میشود که اکثر نجواها باطل و غیر حق است، مگر در موارد استثنايی که آيۀ شريفه بیانگر آن است «اِلاّ مَنْ اَمَرَ بِصَدَقَةٍ اَوْ مَعْرُوفٍ اَوْ اِصْلاحٍ بَيْنَ النّاسِ»، آن هم به شرط جلب رضایت خداوند، معلوم میشود اگر چنین شرایطی در انسان حاصل شود، او شایستگی آن را پیدا میکند که خداوند پاداشی عظيم به او عنايت فرمايد و در حق او بفرماید: «فَسَوْفَ نُؤْتيهِ اَجْراً عَظيماً». حقیقتاً آن اجری را که خدای سبحان عنایت بفرماید، بسیار عظیم خواهد بود.
«بارالهـا! بـه روان مقدّس حضـرت محمّـد و آل محمّـد(صَلَّی اللهُ عَلَيهِ وَآلِهِ) درود فـرسـت و در امـر ظـهـور و فـرج مـولا و مقتـدایـمـان حضـرت ولیّعصر(عجِّل اللهُ تعالی فَرَجَهُ الشَّريف) تعجیل بفرما. پروردگارا! توفيق بيداری از خواب گران غفلت و توبۀ حقيقی از تمام خطاها و قصورها و معاصی به همۀ ما مرحمت بفرمـا. خداوندا! همۀ ما را از شرّ نفس و شيطان و سقوط در ورطۀ هلاکت معنوی، مصون و محفوظ بفرما و توفيق هجرت معنوی و باطنی به همۀ ما عنايت بفرما. پروردگارا! همۀ ما را از شيعيان و پيروان حقيقی حضرات اهل بيت عصمت و طهارت(عَلَيهِمُ السَّلام) مقرّر بفرما و از شفاعت کبرای آن بزرگواران بهرهمند بفرما. به بیماران مؤمنین شفای عاجل عنایت بفرما. اموات محترم غریق رحمت بفرمـا. به مسلمانان ستمدیده علی الخصوص مردم مظلوم فلسطین، عراق، سوریه و يمن نجات کرامت بفرما».
«بِالنَّبِيِّ مُحَمَّدٍ وَ عِتْرَتِهِ الطّاهِرينَ
صَلَواتُکَ عَلَيهِ وَ عَلَيهِمْ اَجْمَعينَ»
[1]- دعای امام علی(عَلَيهِ السَّلام)؛ کنز الفوائد، ج1، ص386
[2]- و البتّه به زودی عطا می کنم به تو پس راضی می شوی (مبارکه ضحی/5).
[3]- ترک نکرده تو را پروردگارت و غضب نکرده﴿3﴾ و البتّه آخرت بهتر است برای تو از دنيا﴿4﴾ و البتّه به زودی عطا می کنم به تو پس راضی می شوی﴿5﴾ (مبارکه ضحی/5-3).
[4]- پس وای بر نمازگزاران﴿4﴾ کسانی که ايشان در نمازشان سهل انگاری می کنند﴿5﴾ (مبارکه ماعون/4و5).
[5]- الکافی، ج3، ص270