خداوند متعال در حدیث قدسی می­فرماید: «کُنْ لی اَکُنْ لَک»[1] بنده­ام برای من باش تا برای تو باشم. ارزش انسان در پیشگاه خداوند به اندازه­ای است که اهل استقامت در دین و پایداری در ایمان باشد و به همین علّت بالاترین دعای مؤمن در پیشگاه الهی، درخواست استقامت و استقرار در صراط مستقیم است.

     دعا و درخواستِ عطا و عنایت از خداوند متعال وظیفة بنده است، ولیکن دعا به تنهایی به مقصد رساننده نیست. هیچ سالکی بدون عمل و تنها به صِرف دعا و درخواست به مقصد نمی­رسد. برای دستیابی به آن­همه برکات و عنایات الهی، تلاش و کوشش در مسیر رضایت پروردگار لازم است، ولی در کنار تلاش، باید از خداوند هم درخواست کرد و دعا نمود. کسی خدمت امام صادق(عَلَيهِ ­السَّلام) آمد و سؤال کرد: شنیده­ام ایمان به دو صورت است، مستودع و مستقر، حال یاد بدهید که ما چه کنیم تا ایمان مستّقر پیدا کنیم. حضرت فرمودند: بعد از نمازها این دعا را بخوانید: «رَضيتُ بِاللَّهِ رَبّا وَ بِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ نَبِيّا وَ بِالْاِسْلامِ دينا وَ بِالْقُرْآنِ كِتابا وَ بِالْكَعْبَةِ قِبْلَةً وَ بِعَلِیٍّ وَلِيّا وَ اِماما وَ بِالْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ وَ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ وَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ وَ عَلِیِّ بْنِ مُوسى وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ وَ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ وَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَوَاتُ اللهِ عَلَيْهِمْ اَئِمَّةً اَللّهُمَّ اِنّی رَضيتُ بِهِمْ اَئِمَّةً فَارْضَنی لَهُمْ اِنَّكَ عَلى كُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِيرٌ»[2]. این دعا در تثبیت ایمانی و تبدیل ایمان مستودع به ایمان مستّقر مؤثر است ولیکن دعا در کنار عمل، کارساز و مشکل­گشا است. در مورد ديگری نيز از آن بزرگوار آمده است که به شخصی فرمودند: برای تثبیت ايمان این دعا را بخوان: «یا اَللهُ یا رَحْمانُ یا رَحیمُ یا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبی عَلى دینِکَ»[3]. پس دعا بسیار مؤثر و زیباست، ولی تأثير آن در کنار عمل و سعی و تلاش است.

     اگر انسان تلاش کند و مراقبت از ایمان و عمل داشته باشد و مداومت بر تقوا نماید و خواست خداوند را بر خواست خود ترجیح دهد و در مسیر رضایت الهی قدم بردارد و توفیق پایداری در صراط مستقیم و خیر کثیر و اجر لدنّی از پروردگار بخواهد، یقیناً از ایمان پایدار و مستقر بهره­مند خواهد بود. خداوند متعال در حدیث قدسی می­فرماید: «وَ عِزَّتی وَ عَظَمَتی وَ جَلالی وَ بَهائی وَ عُلُوّی وَ ارْتِفاعِ مَكانی لا يُؤْثِرُ عَبْدٌ هَوایَ عَلى هَواهُ اِلّا جَعَلْتُ هَمَّهُ فی آخِرَتِهِ وَ غِناهُ فی قَلْبِه‏»[4] قسم به عزت و عظمت و جلال و بها و علوّ مقام و ارتفاع مکانم، بنده­ای رضایت و خواست مرا بر خواست خودش ترجیح نمی­دهد، مگر اينکه قرار می­دهم همّت او را در آخرتش و غنایش را در قلبش. وقتی بنده غنـای روحی بدست آورد دیگر نمی­لرزد و نمی­لغزد و چشم او به دنبال نعمات دیگری نیست، چراکه خداوند قسم یاد فرموده که آسمان­ها و زمین را ضامن روزی چنین بنده­ای قرار می­دهد «وَ ضَمَّنْتُ السَّماواتِ وَ الْاَرْضَ رِزْقَهُ»[5]، که البته عشق الهی و عنایت حقّه و محبّت الله روزی خاصی است که ماورای روزی­های ظاهری و مادی می­باشد و پرواضح است که قبل از آخرت دنیا به کام مؤمن می­باشد و مؤمن، بهرة ایمان خود را قبل از آخرت، در دنیا می­یابد و البته اجر آخرت بالاتر و بزرگتر است «وَ لَاَجْرُ الْآخِرَةِ اَكْبَر»[6] و این است برکات و عنایات و هدایای الهی برای عبد مطیع و منقاد و قانت و ساجد «اَللّهُمَّ الرزُقنا».

     «بارالها! به روان مقدس حضرت محمد و آل محمد(صَلَّی ­اللهُ ­عَلَيهِ ­وَ­آلِهِ) درود فرسـت و در امـر ظهـور و فرج مـولا و مقتـدایمـان حضـرت ولیّ­عصر(عجِّل­اللهُ­ تعالی ­فَرَجَهُ ­الشَّريف) تعجیل بفرما. پروردگارا! توفيق استقامت و پايداری در دين و تبديل ايمان­های معار به ايمان­های مستقرّ و ريشه­دار به همة ما مرحمت بفرما. خداوندا! توفيق بهره­مندی از هدايت خاصّ ذات اقدست که مخصوص بندگان مطيع و مقرّب درگاهت می­باشد، به همة ما کرامت بفرما و توفيق اخلاص عمل به همة ما عنايت بفرما. بارالها! همة ما را از شرّ نفس و شيطان و سقوط در ورطة هلاکت معنوی، مصون و محفوظ بفرما. به بیماران مؤمنین شفای عاجل عنایت بفرما. اموات محترم غریق رحمت بفرما. به مسلمانان ستمدیده علی­الخصوص مردم مظلوم فلسطین، عراق و سوریه و يمن نجات کرامت بفرما».

 

«بِالنَّبِيِّ مُحَمَّدٍ وَ عِتْرَتِهِ الطّاهِرينَ

صَلَواتُکَ عَلَيهِ وَ عَلَيهِمْ اَجْمَعينَ»

 

1- الجواهر السنيّه، کليّات حديث قدسی، ص162

2- خشنودم بـه اينكه خداوند پروردگـارم و حضرت محمّد درود خدا بر او و خاندانش باد، پيـامبرم، و اسلام دينم، و قرآن كتـابم، و كعبه قبله‏ام،و على ولى و امـامم، و حسن و حسيـن و على­بـن­الحسين و محمّد­بـن­على و جعفر­بـن­محمّد و موسى­بـن­جعفر و على­بن­موسى و محمّد­بن­على و على­بن­محمّد و حسن­بن­على و حجة­بن­ الحسن كه درود خداوند بر همه آنان باد، پيشوايانم باشند، خدايا! خشنودم به اينكه آنان امامانم باشند، پس مرا موردپسند و خشنودى ايشان قرار ده زيرا تو بر هر كارى توانايى (مفاتيح ­الجنان، دعايي در ادامة دعای عدیله).

3- اين دعا به دعای غريق معروف است؛ کمال­الدين، ترجمه کمره­ای، ج2، ص21

4- الجواهر السنيّه، کليّات حديث قدسی، ص628

5- الجواهر السنيّه، کليّات حديث قدسی، ص628

6- و البتّه پاداش آخرت بزرگتر است (مبارکه نحل/41).