خدای سبحان در آیۀ شریفۀ صد و شصت، به نتایج ظلم ها و ناسپاسی ها و تهمت­ها و پیمان شکنی ها و تحریف کتاب خداوند و بازداشتن مردم از راه خداوند اشاره می­فرماید که موجب گرفتاریِ عدّۀ زیادی شدند «وَ بِصَدِّهِمْ عَنْ سَبيلِ اللهِ كَثيراً».

     تحریم های قرآن کریم به دو صورت است: یک عدّ ه تحریم های عمومی و همگانی بمانندِ تحريمِ خوردن گوشت خوک یا گوشت میّت یا خون است. عدّۀ دیگری از تحریم ها، تحریم­ های کیفری هستند که ظلم و تبهکاری و گناهان و خیانت­ها و جنایت­های عالمانه و آگاهانۀ عدّ ه­ای موجب تحریم شدن برخی حلال­ها برای آنها شده است. همان­طور که قوم بنی اسرائیل جنایت­ها و بیراهه­ روی­ها و طغیان­ها و نافرمانی­ها را به جایی رسانیدند که خدای سبحان از باب کیفر و مجازات، این حلال­ها را برای آنهـا حرام فرمود، همچنـان که در مبـارکۀ انعام می­فرماید: «وَ عَلَى الَّذينَ هادُوا حَرَّمْنا كُلَّ ذی ظُفُرٍ وَ مِنَ الْبَقَرِ وَ الْغَنَمِ حَرَّمْنا عَلَيْهِمْ شُحُومَهُما اِلاّ ما حَمَلَتْ ظُهُورُهُما اَوِ الْحَوايا اَوْ مَا اخْتَلَطَ بِعَظْمٍ ذلِكَ جَزَيْناهُمْ بِبَغْيِهِمْ وَ اِنّا لَصادِقُونَ»[1]. این آیـۀ شریفه مربوط بـه یهودیـان است کـه در اثر تبهکـاری و پیمان شکنی و پیامبرکُشی به بدترین کیفرها مبتلا شدند و برخی از حلال­ها برای آنها تحریم شد. آنها آنقدر ساقط شدند که حق استفاده از برخی طیّبات را نداشتند. از جمله گناهان بزرگ قوم یهود که موجب این کیفرها گردید، گمراه ساختنِ مردم توسط تحریف کتاب خداوند بود، همانطور که بالاترینِ عبادات و بالاترینِ حیات بخشی و اجرها، هدایت کردن و ارشاد نمودن گمراهان است «وَ مَنْ اَحْياها فَكَاَنَّما اَحْيَا النّاسَ جَميعاً»[2]. حضرت پیامبر اسلام(صَلَّی­ اللهُ­ عَلَيهِ ­وَ­آلِهِ) به هنگام سفر به یمن به حضرت امام علی(عَلَيْهِ ‌السّلام) فرمودند: «(یا علی) اگر خداوند به دست و راهنمائى تو، بنده ‏اى از بندگان خود را هدايت فرمايد، بهتر است براى تو از همۀ آنچه که آفتاب بر آن طلوع کند از مشرقِ آن تا مغربش»[3]. به همین ترتیب بالاترین و بزرگ­ترین گناهان و کُشتن ها که بدترین کیفرها را دارد، گمراه کردن افراد می­باشد و به این سبب حضرت امام علی(عَلَيْهِ ‌السّلام) فرمودند: «نيست تمام كارهاى نيك و جهاد در راه خداوند در برابر امر به معروف و نهى از منكر، مگر دميدنى در درياى پرعمق و پرموج»[4]، چراکه امر به معروف و نهی از منکر احیاء می­کند و مرده را زنده می­نمايد. نماز با آن عظمت که ستون دین است، با امر به معروف و نهی از منکر اقامه می­شود.

 

[1]- و بر یهودیان حرام کردیم حیواناتِ صاحب ناخن را و از گاو و گوسفند، پیه و چربیشان را بر آنان حرام کردیم مگر چربی هایی که بر پشت آنها قرار دارد و یا در دو طرف پهلوها و یا آنها که با استخوان آمیخته است، این را بخاطر ستمی کـه می­کردنـد بـه آنهـا کیفر دادیم و همـانـا مـا راست گویانیم (مبارکه انعام/۱۴۶).

[2]- و کسی که زنده گردانید آن را، پس گویی که احیاء نموده همگی را (مبارکه مائده/۳۲).

[3]- لَاَنْ يَهْدِیَ اللَّهُ عَلى يَدَيْكَ عَبْداً مِنْ عِبادِ اللَّهِ خَيْرٌ لَكَ مِمّا طَلَعَتْ عَلَيْهِ الشَّمْسُ مِنْ مَشارِقِها اِلى مَغارِبِها (بحارالانوار، ج1، ص216).

[4]- ما اَعْمالُ الْبِرِّ كُلُّها وَ الْجِهادُ فی سَبيلِ اللَّهِ عِنْدَ الْاَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیِ عَنِ الْمُنْكَرِ اِلّا كَنَفْثَةٍ فی بَحْرٍ لُجِّیٍّ (نهج البلاغه، فرازی از حکمت374).